نْتْراست(Contrast) تفاوت درخشندگی رنگ یا تضاد در اشیاست که باعث تمایز آنها (یا تصویرشان) از یکدیگر می‌شود. واژهٔ فرانسوی کنتراست به‌معنای تباین و جدایی است و یکی از اصل‌های پایه‌ایِ رشته‌های گوناگونِ هنر است.
مدرسه آنلاین- برای نمونه، رامبراند معمولاً از کنتراست شدید تیرگی ـ روشنی بهره گرفته و با تاباندن نور در بخش‌های موردنظرش، که درمیان سایه‌های تیرهٔ وسیع در تابلو قرار گرفته‌اند، بر این بخش‌ها تأکید می‌کند.
توضیحات بیشتر
کنتراست در میان طراحان و گرافیست‌ها، معانی و مصداق‌های متعددی دارد.
اگر چه همه‌ی مصادیق کنتراست، دقیقاً مطابق با معنای خود واژه‌ی Contrast، چیزی از جنس تضاد و تفاوت شدید را در خود دارند.
معمولاً در طراحی، طبقه بندی‌های متعددی از کنتراست را مطرح می‌کنند که از جمله‌ی آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کنتراست ابعاد (مثلاً وقتی از تصاویر یا نوشته‌هایی با ابعاد کاملاً متفاوت استفاده می‌شود)
- کنتراست جهت (مثلاً وقتی نوشته‌ها یا تصاویر، در جهت‌های کاملاً متفاوتی هستند)
- کنتراست بافت (مثلاً وقتی بافت قسمتی از طراحی خشن و بافت بخشی دیگر نرم است)
- کنتراست شکل (وقتی بعضی شکل‌ها نظم هندسی بالایی دارند و برخی دیگر هیچ نظمی ندارند)
کنتراست برای اهل ادب و هنر، چنان آشناست که کسی مانند مرحوم پناهی، آن را در اشعار خود نیز به کار میبرد و می‌گوید: «گاهی حجم یک کلاغ، کنتراست یک تابلو را حفظ می‌کند».
البته هیچ‌یک از بحث‌های فوق، موضوع این درس نیست. بلکه صرفاً آنها را نوشتیم تا خیال شما راحت باشد و بدون توجه به آنها (در درس یا نظرات)، به اصل بحث که کنتراست رنگ‌ها است فکر کنید.
نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
نسبت‌های کنتراستی که در برگه مشخصات ویدیو پروژکتورها ذکر می‌شود را می‌توان به دو طریق تعبیر کرد. اگر فقط کلمه «کنتراست» ذکرشده باشد معمولاً نشان‌دهنده On/Off contrast یا کنتراست خاموش/روشن (نسبت سفیدترین سفیدی به سیاه‌ترین سیاهی که پروژکتور قادر به تولید آن است) است. اگر از عبارت ANSI contrast یا کنتراست اَنسی استفاده‌شده باشد، نسبت موردنظر به‌وسیله نمایش یک تصویر شطرنجی حاوی مربع‌های سفید و سیاه و سنجش روشنایی هر یک از آنها تعیین‌شده است. کنتراست خاموش/روشن همیشه عدد بسیار بالاتری دارد و در قسمت مشخصات ویدیو پروژکتورها بیشتر شاهد آن هستیم، اما کنتراست انسی در نشان دادن چیزی که واقعاً پروژکتور موردنظر تحت شرایط مختلف قادر به نمایش آن است دقیق‌تر عمل می‌کند. توجه داشته باشید که هیچ‌یک از این دو روش ارزیابی همه‌چیز را مشخص نمی‌کنند و فقط در نظر گرفتن هردوی این ارقام است که می‌تواند یک تخمین منطقی از قابلیت‌های پروژکتور را ارائه کند.
نیاز به تاریکی برای مشاهده بهترین تصویر
حتماً توجه کرده‌اید که سالن‌های سینما تاریک هستند و دیوارها و سقف آنها نیز تیره‌رنگ و غیر براق است. دلیل این امر این است که همه دستگاه‌های پخش از روبرو (front projection system) در شرایطی بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهند که هیچ نوری در محیط وجود نداشته باشد؛ نور مورد اشاره نوری که از تصویر در حال پخش روی دیوارها و سقف منعکس می‌شود را نیز شامل می‌شود. اگر به محیط نور اضافه کنیم، آن نور باعث می‌شود که رنگ سیاه بیشتر شبیه خاکستری تیره به نظر برسد. این کنتراست تصویر را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که تصویر تخت یا تار به نظر برسد. درواقع، فارغ از قابلیت‌ها و اعداد و ارقام کنتراست پروژکتور شما، درهرصورت باوجود نور چنین شرایطی رقم خواهد خورد.
اگرچه بهترین محیط برای استفاده از ویدئو پروژکتور یک محیط کاملاً تاریک است، اما بیشتر مردم تمایل ندارند که فقط برای ایجاد یک وضعیت ایده آل مشابه با سالن‌های سینما دیوار و سقف اتاق نشیمن یا اتاق‌هایی که مورداستفاده های گوناگون قرار می‌گیرند را تیره‌تر کنند. چنانچه نور محیط یا نوری وجود داشته باشد که از یک منبع نور دیگر انعکاس پیداکرده است، به‌وسیله پرده‌های خاکستری دارای کنتراست بالای امروزی می‌توان غلظت سیاهی‌ها را افزایش داد. بااین‌وجود، به‌منظور نمایش بهترین تصویر ممکن تا جایی که امکان دارد باید نور محیط را حذف کرده و میزان انعکاس دیوار و سقف اتاق را کاهش بدهید.
منبع: ویکی تابناک
