نئاندرتال ها چه کسانی بودند؟ این پرسش مهمی است که برای بسیاری از شهروندان در نقاط مختلف جهان مطرح است. آیا انسان های امروزی باقیمانده نئاندرتال ها هستند؟
مدرسه آنلاین- انسان نئاندِرتال گونهای از سرده انسان بود که در اروپا و قسمتهایی از غرب آسیا، آسیای مرکزی و شمال چین (آلتای) سکونت داشتند. اولین نشانهها از نئاندرتالهای اولیه به حدود ۱۳۰٫۰۰۰ تا ۲۳۰٫۰۰۰ سال پیش در اروپا برمیگردد.
۱۳۰ هزار سال پیش، مشخصههای کامل نئاندرتالها ظاهر شدند و در ۵۰ هزار سال قبل نئاندرتالها دیگر در آسیا دیده نشدند، با این وجود نسل آنها در اروپا در حدود چهل هزار سال پیش منقرض شد. با توجه به اینکه انسان امروزی در پنج هزار سال پیش از انقراض آنها وارد اروپا شد، احتمالاً این دو گروه انسانی با هم تماسهایی داشتهاند. برخی ژنها میان نئاندرتالها و انسان امروزی مشترک است.
این به آن دلیل است که نئاندرتالها و اجداد انسان مدرن زمانیکه تازه از آفریقا بیرون آمده بودند با یکدیگر آمیزش داشتند.
ویژگی های جسمی
بدن نئاندرتالها برای زندگی در آب و هوای سرد سازگاری یافته بود، بهطور مثال آنها کاسه سر بزرگ داشتند، کوتاه قامت، اما بسیار قوی بودند و دارای بینی بزرگی بودند، ویژگیهایی که مطلوب آب و هوای سرد است. طبق تخمینها اندازه کاسه سر آنها و مغز بزرگتر از انسانهای مدرن بودهاست، با این وجود در این بررسیها بدن قویتر آنها در مقایسه با انسان امروزی در نظر گرفته نشدهاست. بهطور میانگین، نئاندرتالهای مذکر دارای قد ۱۶۵ سانتیمتر، از نظر وزنی سنگین و به دلیل فعالیت بدنی زیاد دارای استخوانبندی قوی بودهاند. بلندی زنهای نئاندرتال بین ۱۵۳ تا ۱۵۷ سانتیمتر بودهاست.
شیوه زندگی
شیوه خاص تولید ابزار سنگی در دوره پارینه سنگی میانی بنام محل باستانی که این ابزارها در آن یافت شدهاند، فرهنگ موستری نامیده شدهاست. از ویژگیهای فرهنگ موستری استفادهِ بسیار از شیوهِ لوالوایی است. ابزار موستری غالباً با استفاده از ضربه چکشهای غیر سخت و سخت ساخته میشدند، چکشهای از مواد آلی نرمی که از موادی مانند استخوان، شاخ و چوب ساخته میشدند و چکشهای سخت از سنگهایی مثل سنگ آهک، سنگ آذرین ساخته میشدند. تقریباً در پایان دورهِ نئاندرتالها، آنها ابزارهای شاتل پرونی Châtelperronian را ابداع کردند که «پیشرفتهتر» از ابزارموستری بود. آنها یا خود Châtelperronian را ابداع کردند یا آن را از انسانهای مدرن تقلید کردند، انسانهای مدرنی که اینگونه تصور میشود که فرهنگ اوریناسی را ایجاد کردند.
ژن نئاندرتالها چه ارتباطی با بیماری “کووید-۱۹” دارد؟
آثار ژن نئاندرتالها همچنان در برخی از انسانها وجود دارد. به باور پژوهشگران این موضوع میتواند پاسخی به این پرسش باشد که چرا شدت ابتلا به ویروس جدید کرونا در نقاط مختلف جهان چنین متفاوت است.
شدت ابتلا و میزان مرگ و میر در اثر بیماری کووید-۱۹ در برخی از نقاط جهان بسیار نازلتر از دیگر نقاط است. به عنوان نمونه، آفریقا کمترین میزان فوتی و ابتلا به بیماری کووید-۱۹ را نشان میدهد. این در حالی است که سطح خدمات پزشکی و دسترسی مردم به بهداشت در کشورهای این قاره پایینتر از مثلا کشورهای اروپایی یا آمریکای شمالی است.
اخیرا یک گروه از پژوهشگران و دانشمندان سوئدی موفق به کشفی شدهاند که میتواند تا حدودی پاسخ قانعکنندهای برای این پرسش باشد.
دو دانشمند سوئدی به نامهای سوانت پئابو و هوگو سبرگ در ژنوم انسانهای نئاندرتال ژنی را یافتهاند که میتواند باعث یک تا سه برابر شدن شدت ابتلا به بیماری کووید-۱۹ گردد.
اشتفان شیفلز، از انستیتو تاریخ بشر در مؤسسه ماکس پلانک نیز بر این باور است که نتایج حاصله از کار پژوهشی این دو دانشمند سوئدی قانعکننده است.
شیفلز معتقد است که جهشی در یک ژن، احتمال شدت گیری ابتلا به بیماری کرونا را میتواند افزایش دهد و احتمال اینکه فرد مبتلا ناگزیر به اقامت در بیمارستان شود را دو برابر کند. همین موضوع احتمال این را که فرد مبتلا به تنفس مصنوعی نیاز داشته باشد، افزایش میدهد.
گفته میشود که ژنوم انسانهای نئاندرتال با ژنوم انسانهای امروزین تفاوت دارد. بهرغم آن، در برخی از انسانها آثار ژنتیک انسان نئاندرتال بیش از سایر انسانها است.
ین دانشمندان سوئدی در سال ۲۰۱۰ موفق شده بودند، همراه با تیم خود ژنوم انسان نئاندرتال را بازآفرینی کنند. بنیان انجام این کار استفاده از استخوانهایی بود که دهها هزار سال قدمت داشتند.
این دانشمندان آنگاه ژنوم انسان نئاندرتال را با انسان امروزی مقایسه کردند. نتیجه این تحقیقات نشان میداد که در انسانهای امروزی حدود دو درصد از دیانای انسانهای نئاندرتال وجود دارد. همین موضوع بر روی سیستم دفاعی بدن انسانها تاثیر گذاشته و آنها را در برابر برخی از بیماریها آسیبپذیرتر کرده است. از آن جمله در برابر بیماری کووید-۱۹.
آنها در جریان تحقیقات خود متوجه تشابه موجود بین خوشه ژن گروهی از انسانهای امروزین با خوشه ژن انسانهای نئاندرتال شدند. گفته میشود آثار ۵۰ هزارساله این تشابه در شدت ابتلا به این بیماری نقش دارد.
به باور این دانشمندان جهش ژن نئاندرتالها در یک نفر از هر ۱۲ نفر شهروند اروپایی دیده میشود. این در حالی است که مشاهده چنین پدیدهای در بین شهروندان قاره آفریقا، امری بسیار نادر است.
کروموزوم ۳
نکته جالب در تحقیقات این دانشمندان مشاهده جهشی در کروموزوم ۳ انسانها است. به سخن دیگر، در خوشه ژن انسانها، کروموزوم ۳ در ارتباط با احتمال ابتلای شدید به بیماری کووید-۱۹ از اهمیت بسیاری برخوردار میشود.
هر یک از ۲۳ جفت کروموزومی انسانها هزاران ژن را شامل میشوند. انسانها دارای دو نسخه از کروموزوم ۳ هستند که شمار قابل ملاحظهای از اطلاعات دیانای را در بر میگیرد.
در پیکر انسان جهشهای ژنتیکی زیادی روی میدهد. اما تا پیش از شیوع ویروس کرونا دانشمندان کمتر به عوارض و عواقب برخی از این جهشهای ژنتیکی توجه کرده بودند.
اشتفان شیفلز بر این باور است که بیماری کووید-۱۹ بر اهمیت تحقیق بیشتر پیرامون این جهشهای ژنتیکی افزوده است.
تحقیقات دانشمندان سوئدی بر روی خوشه ژن انسانهای نئاندرتال و مقایسه آن با خوشه ژن انسانهای امروزی میتواند اطلاعات زیادی درباره گذشته بشر و تبارشناسی او ارائه کند، اما برای درمان بیماری کووید-۱۹ کمک چندانی نیست.
منبع: ویکی تابناک