با این روشهای ساده کودکانمان کتابخوان میشوند

کتاب و کتابخوانی کودکان از موضوعات مهمی است که والدین به ویژه در این عصر رایانه و بازی‌های رایانه‌ای باید به آن توجه داشته باشند.

مدرسه آنلاین – اگر کودک از سنین پایین علاقمند به کتابخوانی شود، در درس‌هایش نیز موفق خواهد بود و در رشد شخصیت و موفقیت‌های علمی و زندگی او تأثیر به‌سزایی خواهد داشت.

رهاکردن بچه‌ها جلوی تلویزیون، حبس کردنشان لابه‌لای اسباب‌بازی‌های رنگارنگ و تنها گذاشتن آن‎ها در دنیای پر خطر مجازی، این روزها به بخشی از شیوۀ تربیتی بعضی پدر و مادرها تبدیل شده‎ است. در این دوره و زمانه دیگر کسی نیست که فایده و اهمیت کتاب‌خواندن و قصه گفتن برای بچه‌‎ها را نداند، اما مهم شیوۀ درستی است که بتوان با آن کودک را کتابخوان بار آورد.

کودکان همواره و در هر سنی، به خصوص سال های اول زندگی، رفتارهای ما را تقلید می کنند، پس قبل از هر اقدامی بهتر است خودمان کتاب بخوانیم. در زیر به راه‌هایی که باعث کتابخوان شدن کودک می‌شود اشاره می‌کنیم.

خودتان کتاب بخوانید

اگر زمانی شما هم فردِ کتابخوانی بوده‌اید و الان به دلیل مشغله و کار و یا هر دلیل دیگری، کتاب‌خواندن به فعالیتی حاشیه‌ای در زندگی شما بدل شده است، هرچه سریع‌تر آن را به متن زندگی خود وارد کنید. برای اینکه فرزندتان این عادت را از کودکی کسب کند، لازم است که از همان اول، شما را به‌عنوانِ شخصیتی کتابخوان بشناسد. اگر می‌خواهید فرزندتان کتابخوان بزرگ شود، اول باید خودتان کتابخوان شوید.

از همان زمانی که فرزندتان به دنیا می‌آید، کتاب‌خواندن را برایش شروع کنید

شاید تصور کنید کتاب‌خواندن فعالیتی است که باید فرزندتان به سنِ خواندن و نوشتن برسد تا بتوانید او را به این کار عادت دهید. اما باید بگوییم که اینطور نیست. کودکانِ تازه‌به‌دنیا آمده هم می‌توانند از شنیدن داستان‌ها لذت ببرند و حتی از آن‌ها تأثیر بگیرند. با این تفاوت که نمی‌توانند درباره‌ی کتاب‌ها نظر بدهند یا به سلیقه‌ی کتاب شما اعتراضی بکنند!

با صدای بلند کتاب بخوانید

بله، با صدای بلند برای کودک کتاب بخوانید تا این کار را برای او هیجان انگیز کنید. بلند خواندن، علاقه به کتاب را در کودکان پرورش می دهد و به کودکان کمک می کند تا وقتی کتاب را همراه با لذت می خوانند، به آن وابسته شوند. مهم است که کتاب را پرشور و هیجان انگیز بخوانید تا برای کودکان جذاب باشد و تمایل پیدا کنند تا در برابر انتخاب‌های دیگر برای سرگرم‌شدن، دست به کتاب ببرند.

کتاب را جلوی چشمش قرار دهید

کودکانی که به آسانی به کتاب دسترسی دارند، بیشتر مطالعه می کنند. به همین دلیل توصیه می‌شود که بیشتر از هر وسیله دیگری در خانه، کتاب را جلوی چشم کودکان قرار دهید. والدینی که ممکن است قادر به خرید کتاب‌های متعدد برای کودک خود نباشند، می توانند کودک را به کتابخانه عمومی ببرند و در امانت گرفتن کتاب به کودک کمک کنند. گزینه دیگر می تواند بارگیری کتاب‌های الکترونیکی رایگان مناسب برای خواندن کودکان از اینترنت باشد.

توجه به کودک هنگام کتابخوانی

هنگام کتابخوانی برای کودکان حواستان کاملا به آن‌ها جمع باشد. تماس چشمی برقرار کنید، اما به دنبال واکنش خاصی نباشید. ممکن است به نظر برسد که نوزاد یا کودک به داستان گوش نمی‌دهد، اما این تجربه روی آن‌ها اثر می‌گذارد. الگوها، روال‌ها و عادت‌های توجهی که در این سن با کتابخوانی تنظیم شوند، تا آخر عمر باقی خواهند ماند.

ایجاد یک منطقۀ کتابخوانی برای کودکان

با کمک خود کودک فضایی اختصاصی برای مطالعه ایجاد کنید. یک صندلی مخصوص، در کنار اسباب بازی‌های کودک، روی یک مبل خاص یا هر جایی دیگر که کمی متفاوت و جالب باشد را به یک گوشه دنج و ثابت کتابخوانی برای کودک تبدیل کنید.

ایجاد ارتباط بین کتاب و زندگی

بین وقایعی که در کتاب رخ می‌دهد، شخصیت‌های درون کتاب و زندگی واقعی ارتباط ایجاد کنید. حتی می‌توانید از شخصیت‌های کتاب برای بازی با هم استفاده کنید تا میل و رغبت او به خواندن را بیشتر کنید.

تبدیل مطالعه به یک عادت روزانه

این مورد هم برای شما و هم کودکتان صدق می‌کند. تحقیقات ثابت کرده‌اند که مشاهده یک عمل به صورت روزانه و تکراری، انجام آن را در ذهن نهادینه می‌کند. از روزی که نوزاد به خانه می‌آید، می‌توانید شروع به پرورش یک خواننده کنید. نوزادان به ریتم آرامش‌بخش صدای بلند خواندن و همچنین در آغوش گرفتن واکنش مثبتی نشان می‌دهند. اگر مطالعه را بخشی از برنامه روزانه خود قرار دهید، احتمالاً فرزندتان مشتاق به مطالعه کردن رشد می‌شود.

انتخاب کتاب توسط کودک

بچه‌ها بیشتر تمایل دارند چیزی را که خودشان انتخاب می کنند بخوانند. اگر نگران یافتن سطح یا موضوع خواندن مناسب هستید، بخشی از کتاب را به فرزندتان بدهید تا انتخاب کند. در سین ۳ تا ۵ سال فرزندتان شما را با سلیقه ها و نظرات مستقل غافلگیر می‌کند. همانطور که کودک سالاد کلم پیچ شما را دوست ندارد، ممکن است به اندازه شما عاشق یک کتاب خاص نباشد. ممکن است شما آنقدر در مورد پری‌ها یا کامیون‌های سخنگو هیجان زده نباشید، اما فرزندتان ازین داستان‌ها به وجد بیاید. خواندن کتاب برای کودکان اولین مرحله از کشف استعدادها، علایق و نوع نگاه آن‌ها به مسائل نیز هست. کودکان را تشویق کنید تا آنچه را که در مورد کتاب‌هایشان دوست دارند بیان کنند و کتاب‌های بیشتری از نوع سلیقه آن‌ها پیدا کنید.

زیاده‌روی نکنید

نه در کتاب خواندن خودتان، نه در تشویق فرزندتان به کتاب زیاده‌روی نکنید تا کتاب برایش دافعه نداشته باشد. کودک نباید کتاب و مطالعه را به ‌شکل مانعی بین رابطه والد و فرزندی‌اش با شما ببیند. همین ‌طور نباید کتاب را تحمیل شده احساس و فکر کند آن را جایگزین تفریح و بازی برایش کرده‌اید.

تأثیر رفقا را جدی بگیرید

کتابخانه مدرسه و محله، عضویت در یک باشگاه کتاب‌خوانی، ارتباط با دوستانی که اهل کتاب هستند، تشکیل گروهی از بچه‌های فامیل یا محله یا مجتمع که کتاب بخوانند، درباره‌اش صحبت و کتاب‌ها را با هم مبادله کنند و… هر کدام می‌تواند عطش بیشتری برای مطالعه در فرزندتان ایجاد کند. گروه های همسن ‌و سال نقش زیادی در مختصات دنیای کودکان دارند و هویت مهمی به آن می‌دهند. اگر این هویت درست تعریف شود می‌تواند چارچوب خوبی برای رفتار کودک تعریف کند. البته در چنین اقدامی هم نباید افراط کرد و باید گروه بازی و تفریح هم داشته باشد تا برای بچه‌ها جذاب باشد.

کتاب را با سرگرمی گره بزنید

کتاب باید یک رفیق پایه برای کودک باشد و زمینه سرگرمی و نیاز او به بازی و تحرک را فراهم کند. به‌ طور مثال کتاب آموزش تردستی بخرید و از او بخواهید ترفندهای کتاب را اجرا کند. کتاب نمایش نامه بخرید و بگویید بخش‌هایی از آن را اجرا کند. از او بخواهید با کمک کتاب و خلاقیت خودش بازی‌های حرکتی و جالب ابداع کند و با دوستانش انجام دهد. چنین کتاب‌هایی محتوای سرگرم کننده مثل معما، چیستان، سودوکو و آزمون ‌هوش ندارند،اما نتیجه مطالعه‌شان سرگرمی و مهم‌تر توجه به نیاز اصلی بچه‌ها یعنی بازی با همسن‌وسالان و تحرک است.

دربارۀ کتاب با کودک صحبت کنید

بحث و گفت‌وگو درباره کتاب راه دیگری برای ایجاد علاقه کودکان به مطالعه و کتاب است. در عین حال، این گفت‌وگو باید درباره کتاب هایی باشد که کودک را مجذوب خود می کند نه کتاب هایی که شما به عنوان یک بزرگ سال جذاب می دانید. برای کودکانی که ممکن است علاقه ای به مطالعه نداشته باشند مطالب و موضوعاتی را انتخاب کنید که از شنیدن آن ها هیجان زده می شوند مانند ورزش، فیلم یا حیوانات. بحث و گفت وگو درباره کتاب‌ها با موضوعی که برای کودک هیجان انگیز به نظر می‌رسد به احتمال زیاد اشتیاق وی را برای خواندن کتاب افزایش می دهد.