نکاتی از درس هفت فلسفه، «شناخت»؛ پایه یازدهم

در وجود انسان ابزار هایی برای شناخت وجود دارد؛ فیلسوفان تلاش می کنند این ابزارها را شناسایی و قلمرو کاربرد آنها را معین کنند.

مدرسه آنلاین_ شناخت

ابزارهای شناخت:

حس

عقل

قلب

وحی الهی

عقل:

انسان دارای قوه ای است که با آن تفکر و تعقل می کند. او با کمک این قوه می تواند حقایقی را درک کند که توانایی درک آن از راه احساس ممکن نیست. این حقایق، هم می تواند امور محسوس و طبیعی را شامل شود و هم امور غیرمحسوس و غیرطبیعی را در بربگیرد.

عقل با کمک حواس و تحلیل عقلانی یافته های حسی می تواند به بسیاری از اسرار و رموز طبیعت پی ببرد و قوانین طبیعی را بشناسد. این نوع شناخت را که عقل باهمکاری حس به دست می آورد «شناخت تجربی» می گوییم.

شناخت عقلی:

نیروی عقلی علاوه بر استفاده از حواس بیرونی (چشم و گوش) می‌تواند حالات درونی (شادی، درد، محبت، دشمنی، عصبانیت، خوشحالی) را هم شناسایی کند و درباره‌ی آنها نظر بدهد.

مثلاً انسان می‌تواند به کمک عقل خود علل پیدایش شادی و افسردگی را کشف کند و درباره‌ی آنها توضیح دهد.

علاوه بر موارد ذکر شده عقل قادر است بدون استفاده از یافته های تجربی و صرفا با تفکر و چینش استدلال به حقایقی برسد و دانش هایی هایی را پایه‌گذاری کند. به چنین دانش هایی « شناخت عقلی» می‌گویند.