روش خشک کردن زعفران در منزل

مهمان ها که از در وارد می شوند عطر و بوی غذا آنها را مدهوش می کند. برنج ایرانی با رنگ خورشیدی زعفران جلوه ای دیگر به سفره ایرانی می دهد و البته اشتها برانگیز  و شادی آور است؛ به خصوص وقتی که این زعفران در منزل تهیه شده باشد.

مدرسه آنلاین- زعفران از ادویه های خوش عطر و رنگی است که در سفره های ایرانیان جایگاه ویژه ای دارد. خشک کردن این ادویه گران قیمت در منزل، یکی از راه های صرفه جویی در هزینه ها و البته بهره مندی بیشتر از خواص زعفران است.

در این بخش از مدرسه آنلاین قصد داریم روش های سنتی خشک کردن زعفران در خانه را بررسی کنیم.

روش سنتی خشک کردن زعفران در خانه

۱- اولین مرحله برای خشک کردن زعفران، برداشت گل زعفران است. بهترین زمان برای برداشت گل‌های زعفران صبح زود، پیش از طلوع خورشید و قبل از باز شدن گل‌های زعفران است.

۲- گل‌های برداشت شده را در ظرف مناسبی بریزید. از تمیز و خشک بودن دستان خود و ظرف جمع‌آوری گل مطمئن باشید و شرایط بهداشتی آن را رعایت کنید. زیرا گل‌های برداشت شده به همان صورت برای خشک شدن و مصرف آماده می‌شوند.

۳- بعد از چیده شدن گل‌ها بایستی در کوتاهترین زمان ممکن، کلاله‌های گل از گلبرگ‌ها جدا شود. زیرا گل زعفران به سرعت فاسد می‌شود و ارزش خود را از دست می‌دهد. همچنین ممکن است گرده‌های زرد رنگ پرچم، روی کلاله‌ها قرار بگیرند و جداسازی آن‌ها باعث آسیب دیدن کلاله‌ها شده و کیفیت و ارزش رعفران کم شود.

۴- کلاله که در اصطلاح عام به ریشه زعفران معروف است بایستی به طور کامل از گلبرگ‌ها جدا شود و هرچه این مرحله را سریع‌تر انجام دهید، کیفیت، عطر و رنگ زعفران شما بهتر خواهد بود. توجه داشته باشید در صورتی که بلافاصله امکان جدا کردن کلاله‌ها را ندارید، بهتر است گل‌ها را در داخل یخچال نگهداری کنید تا از فساد آن‌ها پیشگیری شود.

۵- گل زعفران را به آرامی و با دقت شکافته و از نقطه اتصال سه کلاله را باهم جدا کنید، بطوریکه کلاله‌ها هر سه با هم جدا شوند. ریشه‌های زعفران را داخل الکی با سوراخ‌های ریز بریزید و روی آن را با پارچه نخی نازک و تمیز بپوشانید. همچنین می‌توانید ریشه‌های زعفران را روی پارچه تمیزی پهن کنید و در فضای آزاد در محیطی سایه آفتاب پهن کنید تا به تدریج خشک شوند.

۶- دقت کنید نیازی به پخش کردن ریشه‌های زعفران روی پارچه نیست، پخش کردن و جدا کردن ریشه‌های زعفران باعث کاهش مرغوبیت زعفران بعد از خشک شدن آن می شود. ظرف‌ها را در اتاقی خشک و خنک دور از گرد و غبار و آلودگی قرار دهید.

۷- پیشنهاد می کنیم برای جلوگیری از فاسد شدن و کپک زدن ریشه‌های زعفران، ظرف‌ها را از جایی آویزان کنید تا تهویه به خوبی انجام شود و هر چند روز یک بار ریشه‌ها را زیر و رو کنید تا همه قسمت‌های آن خشک شود.

۸- می‌توانید برای تسریع در خشک شدن زعفران، ظرف‌ها را یکی دو ساعت در معرض نور خورشید (مکانی سایه آفتاب) قرار دهید. در این روش حدود ۸ تا ۱۲ روز طول می‌کشد تا ریشه زعفران کاملا خشک شود.

۹- هنگامی که ریشه‌های زعفران به رنگ نارنجی تیره یا قرمز در آید و با فشار بین دو انگشت به راحتی خرد شود، زعفران شما کاملا خشک شده است.

۱۰- زعفران خشک شده را در ظروف شیشه‌ای و در محلی خشک و خنک نگهداری کنید. مکان نگهداری زعفران باید بهداشتی، با درجه حرارت و رطوبت مناسب و دور از نور باشد. بهترین دما برای نگهداری زعفران دمای بین ۴ تا ۲۰ درجه سانتیگراد است، هرچه دما و رطوبت مکان نگهداری کمتر باشد، رنگ، طعم و عطر زعفران بیشتر و بهتر خواهد بود. از نگهداری زعفران در ظروف و مواد پلاستیکی پرهیز کنید، زیرا در مدت کوتاهی اسانس آن کم شده و از مرغوبیت آن کاسته می‌شود.

خشک کردن زعفران روی بخاری

روش خشک کردن زعفران روی بخاری نیز روش سنتی است که در مقیاس پایین مناسب است.

در این روش خیلی راحت کلاله های زعفران را روی یک سینی، یک کاغذ سفید یا حتی پارچه تمیز بچینید؛ سپس آن را روی بخاری با حرارت کم قرار دهید تا زمانی که کلاله های زعفران خشک شود.

این روش بدون هزینه و ساده است اما به دلیل طولانی بودن زمان خشک‌شدن که باعث کاهش کیفیت و تغییر رنگ زعفران می شود و هم چنین امکان آلودگی زعفران در این روش به انواع قارچ‌ها، مواد خارجی، میکروب‌ها و کپک زدگی، چندان طرفدار ندارد.

البته برای کسانی که از کاشت زعفران در گلدان استفاده کرده اند، مفید است زیرا مقدار زعفران در کشت‌های خانگی زیاد نیست و با استفاده از این روش بدون صرف هزینه می‌توانند زعفران را خشک کنند.

دستگاه زعفران خشک‌کن خانگی

یکی دیگر از روش‌های خشک کردن زعفران در منزل، استفاده از دستگاه‌های زعفران خشک‌کن خانگی است. این دستگاه بر اساس جریان هوای گرم عمل می‌کند و شامل هیتر برقی، فن، ترموستات برای کنترل دما، رطوبت‌سنج، محفظه نگهداری کلاله‌های زعفران و صفحه نمایشگر دما و رطوبت است. استفاده از این تکنیک علاوه بر تسریع در فرایند خشک کردن زعفران، احتمال آلودگی، فاسد شدن و کپک زدن کلاله‌های زعفران نسبت روش سنتی کمتر خواهد بود.

خشک‌ کردن زعفران با ماکروویو

استفاده از ماکروویو نیز مانند دستگاه‌های خشک‌ کن باعث حفظ کیفیت زعفران خشک شده و درعین‌حال کاهش زمان خشک شدن زعفران و رساندن آن به چند دقیقه می‌شود.

استفاده از ماکروویو علاوه بر حفظ کیفیت و کاهش زمان به دلیل استفاده از اشعه ماکروویو منجر به ازبین‌رفتن میکروب‌های احتمالی در زعفران می‌شود. استفاده از این روش از نظر ویژگی‌های رنگ عطر و کیفیت و تابع تأثیر نامطلوبی در زعفران خشک شده بر جای نمی‌گذارد.

مناسب‌ترین شرایط برای خشک‌ کردن با ماکروویو انرژی ۷۰۳ وات زمان 2.6 دقیقه و ضخامت ۲ سانتی متر تعیین شده است.

خشک‌ کردن زعفران اتویی یا پرسی 

بهترین زعفران خشک شده، زعفرانی هست که کلاله آن کاملاً صاف خشک شود بدون هیچ‌گونه فرخوردگی باشد. برای اینکه احتمال فرخوردگی را در کلاله‌ها کاهش دهیم چه در روش سنتی و چه در روش مکانیزه باید به آن مقداری فشار فیزیکی وارد کنیم.

به این صورت که کلاله‌های زعفران رابین دو صفحه فلزی یا دو صفحه‌ ام دی اف قرار می‌دهیم و این فشار فیزیکی در حد چند دقیقه برای صاف شدن زعفران کفایت می‌کند. دقت کنید که خشک شدن زعفران نباید با فشار فیزیکی صورت بگیرد.

خشک کردن زعفران با آفتاب

در روش سنتی علاوه بر تکنیک‌هایی که ذکر کردیم ممکن است برخی از افراد اقدام آفتاب خشک کردن زعفران و یا دیگر تکنیک‌های ابداعی خود بکنند که هر کدام زمان مخصوص به خود را می‌طلبد.برای خشک کردن زعفران در آفتاب زعفران ها را روی سینی یا پارچه تمیز پهن میکنند بهتر است رطوبت هوا و احنکا بارندگی را قبل از اینکار بررسی کنید.