غدد پاراتیروئید چهار غده بسیار ریز به اندازه یک دانه برنج هستند (حدود ۳۰ میلی گرم وزن و قطر ۳-۴ میلی‌متر) که در گردن قرار گرفته اند، این غدد با ترشح هورمونی به نام PTH (هورمون پاراتیروئید) سطح کلسیم بدن را کنترل می کنند، این غده با روش‌های زیر باعث افزایش سطح کلسیم خون می شود.
مدرسه آنلاین– از آنجایی که غدد پاراتیروئید همکاری متقابلی را با غده تیروئید در بدن ایفا می کنند، مرکز سونوگرافی و تصویربرداری تیراد این مطلب را به موضوع پاراتیروئید و بیماریهای آن اختصاص داده است.
عملکرد غده پاراتیروئید در افزایش کلسیم
این هورمون با تخریب بافت استخوانی باعث افزایش سطح کلسیم خون می شود
توانایی بدن را برای افزایش جذب کلسیم بالا می برد
از دفع ادرار در کلیه جلوگیری می کند، توانایی کلیه را برای نگه داشتن کلسیم افزایش می دهد
غدد پاراتیروئید عملکردی شبیه به ترموستات خانه دارند، سطح کلسیم نرمال در خون برای عملکرد سالم قلب، سیستم عصبی، کلیه ها و استخوان ها بسیار لازم است به این دلیل زمانی که سطح کلسیم در خون کم می شود، پاراتیروئید با ترشح هورمون و شکستن بافت استخوانی باعث افزایش سطح کلسیم و رساندن آن به سطح نرمال در خون می شوند، از سمت دیگر افزایش سطح کلسیم در خون با احتمال ته نشینی و ایجاد لخته باعث خطر خواهد بود که در این صورت پاراتیروئید تولید هورمون را کاهش می دهد.
چرا سطح کلسیم در بدن مهم است
با اینکه ۹۹ درصد از کلسیم موجود در بدن در بافت استخوانی و دندانها جمع شده است ولی همان درصد باقی مانده نقش بسیار مهمی را ایفا می کند، در کنار اینکه عدم وجود کلسیم کافی باعث پوکی استخوان، شکننده شدن استخوان، تخریب زودرس دندان و دردهای استخوانی و مفاصل می شود نقش‌های دیگر کلسیم بسیار مهم هستند از جمله
تنظیم ضربان قلب
انقباضات تمامی ماهیچه ها به میزان کلسیم در بدن شما وابسته است
تنظیم خواب به میزان کافی
نقش کلسیم در انتقال پیامهای عصبی در بدن
این ماده در مراحل انعقاد خون نیز ایفای نقش می کند
نقش در عملکرد طبیعی بسیاری از آنزیمها در بدن
محل قرارگیری غده پاراتیروئید در بدن
غده پاراتیروئید (غدد پاراتیروئید) به طور معمول در پشت غده تیروئید در گردن قرار گرفته اند، در دوران جنینی و زمانی که جنین در رحم مادر قرار گرفته است این غدد از ناحیه سر به سمت پائین گردن و در پشت غده تیروئید حرکت می کنند و در همان قسمت باقی می مانند ولی جالب است بدانید همیشه این‌طور نیست و در برخی شرایط غدد پاراتیروئید در جای دیگری از قبیل قفسه سینه و یا در نقاط دیگری از بدن قرار می گیرند که به آن اکتوپیک گفته می شود.
یافتن غدد پاراتیروئید در حالت اکتوپیک یکی از چالشهایی است که جراحان غدد و متخصصین غدد درون ریز با آن مواجه هستند و در اندیکاسیون های مورد استفاده آنها در یافتن غدد اختلاف نظر هایی وجود دارد.
هایپرپاراتیروئیدیسم یا پرکاری پاراتیروئید
زمانی که بدن شما با سطوح بالایی از کلیم مواجه است و در عین حال سطح هورمون پاراتیروئیدی نیز در بدن بالاست، به این شرایط هایپرپاراتیروئیدی و یا پرکاری پاراتیروئید گفته می شود، در اصل پاراتیروئید نمی تواند نقش کنترل کننده خوبی را ایفا کند و در نتیجه بیمار شاهد عوارض بیماری خواهد بود.
هایپرپاراتیروئیدی اولیه:
در بیماری پرکاری پاراتیروئید اولیه، عملکرد این غدد همواره در سطح بالا قرار دارد و باعث می شود تا کلسیم در بافت استخوانی تجزیه و وارد خون شود، همین امر باعث پوکی استخوان و شکنندگی آن می باشد، با وجود این مسئله افزایش سطح کلسیم در خون را شاهد خواهیم بود و از سوی دیگر به این دلیل که کلیه ها مسئول تصفیه خون هستند بنابراین کلیسم بیشتری را جذب و احتمال سنگ کلیه و مشکلات ناشی از آن را افرایش می دهند، همین طور مسئله با افزایش کلسیم در دستگاه گوارش موجب یبوست خواهد شد.
در اکثر بیماران هایپرپاراتیروئیدی یکی از غدد درگیر و دچار پرکاری می شود که به آن آدنوم واحد گفته می شود، در بین بیماران ۱۰ درصد با پرکاری دو یا سه عدد از چهار غده پاراتیروئید درگیر پرکاری می شوند و به آن آدنوم دوگانه و یا سه گانه گفته می شود و تنها ۱۰ درصد با هایپرپلازی چهارگانه یعنی پرکاری پاراتیروئید در چهار غده مواجه هستند.
در این بیماری در کل آمار بیماران مربوطه ۸۵ درصد مرتبط با آدنوم ناشی از توده های خوشخیم، ۱۴ درصد مربوط به هایپرپلازی چهار غدد و ۱ درصد مرتبط با توده های بدخیم در پاراتیروئید است.
سن شیوع بیماری
این بیماری با افزایش سن احتمال بیشتری خواهد داشت، در حقیقت افراد بالای ۴۵ سال تا سن ۶۵ سالگی بیشترین شیوع بیماری را در بین دیگر افراد دارند.
پرکاری هایپرتیروئید شایعترین علت افزایش سطح کلسیم در خون است و در موارد کمتری بیماران با دلایلی از قبیل رژم غذایی نامناسب، سرطان و هایپرپاراتیروئیدی ثانویه دچار افزایش سطح کلسیم می شوند.
چه کسانی باید نگران سرطان پاراتیروئید باشند
با اینکه آمار بیماران ناشی از سرطان در پاراتیروئید بسیار پائین و همانطور که گفته شد آماری در حدود یک درصد از کل است، به هر شکل برخی علائم از جمله سطح بسیار بالای کلیسم در خون (بیشتر از ۱۳ یا ۱۴ میلی گرم در دسی لیتر) و سطح بسیار بالای PTH (هورمون پاراتیروئید) در حد بیش از ۵ برابر حد نرمال می تواند خبر از سرطان پاراتیروئید بدهد.
منبع: سایت تیراد
