ریشۀ ضرب المثل «دمار درآوردن»

«دمار» مشتق از واژه ایرانی «دَم» است، که در زبان محلی شوشتری به‌معنی هوا و نفس و دود است، به‌علاوه پسوندِ «ـار»، مانند چنگار و دستار.

مدرسه آنلاین_ ریشۀ ضرب المثل

دمار، همچنین، به‌معنی چوب‌های میان برگ است؛ مانند دمار توتون و دمار تنباکو، که از دمار ترکی به ‌معنی «رگ» و «رگه» آمده‌است. دمار به‌معنی رگ و ریشه و پِی (عصب) گوشت نیز هست. «دمار از جان کسی برآوردن (درآوردن)» یعنی او را بسیار عذاب دادن و کنایه از به هلاک افکندن و کشتن است. «دمار از جایی برآوردن» یعنی آتش زدن و ویران کردن آنجا. دمار در بعضی منابع به‌معنی «آرنده دَم (خون)» (دَم‌آر) نیز آورده شده‌است.

نترسیدم از دولت شهریار/ برآوردم از رزمگه‌شان دمار «فردوسی»

(منابع: لغت‌نامه دهخدا؛ فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، محمد حسن‌دوست»)

منبع: ایسنا