فال حافظ؛ خُنُک نسیم معنبر شمامه‌ای دلخواه
همۀ ما ایرانیان همواره در طول تاریخ به ادبیات و به‌خصوص شعر علاقه‌مند بوده‌ایم و البته بسیاری از ما خود اهل ذوقیم و دستی بر آتش شعر و ادبیات داریم. شعر همیشه بر نثر پیشی داشته و اقبال عمومی به آن بیشتر بوده است. در این میان حافظ برای ما جایگاه ویژه‌تری دارد.
مدرسه آنلاین– ما در اینجا قصد کرده‌ایم هر از گاهی تفألی به خواجۀ شیراز بزنیم و غزلی را که حافظ برایمان انتخاب کرده به دیدۀ پرمهر شما تقدیم کنیم.
غزل‌های روح‌نواز حافظ همدم لحظه‌های تنهایی، همنشین اوقات دلتنگی و مجلس‌آرای شب‌های چلۀ ماست. با آن فال می‌گیریم و بهگفته‌ها و نصایح شاعر شیراز دل می‌سپریم و به لسان غیبش ایمان داریم. حافظ از آن شاعرانی است که نه تنها خواص و متخصصان ادبیات زیبایی‌ها و لطافت‌های ادبی شعرش را درمی‌یابند و مورد پژوهش قرار می‌دهند و شاعران از شعرش حظی وافر می‌برند و برای جلایِ روح و پرورش طبع آن را از دست نمی‌نهند بلکه عموم مردم از هر رشته و حرفه‌ای که باشند آن را دوست دارند و با غزل‌هایش زندگی می‌کنند و گره از پیشانی می‌گشایند. حافظ به قول استاد بهاءالدین خرمشاهی نه تنها حافظ ذهن و زبان ماست بلکه حافظۀ ماست. حافظ حافظۀ ایرانی است.
امروز تفألی به حافظ زدیم و این غزل آمد که به شما تقدیم می‌کنیم:
خنک نسیم معنبر شمامه‌ای دلخواه که در هوای تو برخاست بامداد پگاه
دلیل راه شو ای طایر خجسته لقا که دیده آب شد از شوق خاک آن درگاه
به یاد شخص نزارم که غرق خون دل است هلال را ز کنار افق کنید نگاه
منم که بی تو نفس می‌کشم زهی خجلت مگر تو عفو کنی ور نه چیست عذر گناه
ز دوستان تو آموخت در طریقت مهر سپیده دم که صبا چاک زد شعار سیاه
به عشق روی تو روزی که از جهان بروم ز تربتم بدمد سرخ گل به جای گیاه
مده به خاطر نازک ملالت از من زود که حافظ تو خود این لحظه گفت بسم الله
معنای لغات، عبارات و ابیات دشوار:
خُنُک: خوشا، خوش به حال.
شمامه: عطردان و در بیت مطلق عطر آمده است؛ معنبر شمامه: با بوی معنبر.
بامداد پگاه: صبح زود.
معنی بیت 1: خوش به حال آن نسیم معطری که صبح زود خودش را به سوی تو وزید تا خود را به تو برساند.4/784
طایر خجسته لقا به دلیل راه شدن، هدهد است.
نزار : لاغر
هلال را ز کنار افق کنید نگاه: هلال را در کنار شفق نگاه کنید.
طریقت مهر: روش مهر ورزیدن، طرز دوستی و محبت.
شعار: علامت، رسم و عادت، لباسی که رویش لباسی دیگر می‌پوشند؛ شعار سیاه در بیت کنایه از سیاهی شب است.
چاک زدن شعار سیاه: کنایه از پایان یافتن شب و دمیدن صبح.
که حافظ تو خود این لحظه گفت بسم الله: حافظ تو تازه بسم الله است، یعنی تازه اول بسم الله است و هنوز زود است که از حافظ ملول شوی.
