با مدرسه ای آشنا شوید که از جنگ جهانی اول باقی مانده

مدرسه‌ هدایت از مدارس قدیمی ارومیه است که در دوران قاجار ساخته شد. این مدرسه در بافت متراکم و مسکونی و تقریبا نزدیک به بازار قدیمی و مرکز شهر ارومیه، در خیابان امام، کوچه‌ امیرنظمی واقع شده است و هر چند در بین واحدهای معماری محصور شده ولی طوری قرار گرفته که می توان آنرا از بیرون نیز دید.

مدرسه آنلاین- مدرسه‌ هدایت در ۱۵ دی ماه ۱۳۷۵، با شماره‌ی ۱۸۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. ساختمان این مدرسه قبلا خانه‌ یکی از بزرگان ایل قاجار بود و در سال ۱۳۴۷ شمسی، توسط مالک جدید تغییر کاربری داد. در طول زمان، کتیبه‌های مدرسه تخریب شده‌اند.

تاریخچه

در خصوص تاریخچه بنا می توان گفت با توجه به نوع مصالح و فرم معماری و تاریخ احداث آن که به سال ۱۳۰۳ بعد از ۵ سال به اتمام رسیده است قدمت آن به اواخر دوره قاجاریه می رسد.

بنای مذکور توسط شهریارخان احداث شده که بعدا ایشان به آقای دیلمقانی می فروشند تا اینکه در سال ۱۳۴۶ آقای صحت آنرا از وراث آقای دیلمقانی و هاشم دیلمقانی خریداری و از سال ۱۳۴۷ تا ۵۶ به عنوان مدرسه هدایت مورد بهره برداری قرار می دهند، لازم به توضیح است که در جنگ جهانی اول مدتی فرانسویها از بنای فوق استفاده کرده اند.

مدرسه هدایت با حیاط‌های چهارگوش، ضلع جنوبی صحن ساختمان، مهم‌ترین و باارزش‌ترین بخش مدرسه است و دیوارکشی آجری و پایه‌های سنگی و آجری دارد. طاق‌نماهای این بنا را نیز با آجر لعاب‌دار فیروزه‌ای تزیین کرده‌اند. 

در دو ضلع جنوبی و غربی حیاط ساختمان‌هایی با زیرزمین وجود دارد که از سطح حیاط چند پله پایین‌تر است، مصالح به کار رفته در زیرزمین تا ارتفاع یک متر با سنگ‌های خاکستری تراش و در طبقه همکف از آجر استفاده شده است. این بنای تاریخی بر اساس معماری سنتی ایرانی، دارای اندرونی و بیرونی زیبایی است.

 

کاربرد امروزی

کاربرد امروز این مدرسه متفاوت است. بخشی از ساختمان کاربرد اداری دارد و بخش دیگرش هم به موزه تبدیل شده است. بازسازی و مرمت آن هم از سال ۱۳۸۰ خورشیدی شروع شد و چند سالی طول کشید تا اینکه در سال ۱۳۸۲ رنگی تازه به خودش گرفت. در حال حاضر هم سازمان مسکن و بهسازی آن را مدیریت می‎ کند.