ریشه ی مثلِ آدم نمی داند به کدام سازش برقصد از کجاست؟
ضربالمثلها بخشی از شناسنامۀ یک ملت هستند و در همۀ کشورها و زبانها رواج دارند. امروزه به دلیل کاهش مطالعه و افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی از ضربالمثلها کمتر استفاده می شود. ضربالمثلها در باروری زبان نیز سهم مهمی دارند و فراموشی آنها زبان را لاغر و لاغرتر می کند.
ما در مدرسه آنلاین_ ضربالمثلها در همۀ زبانها استفاده میشود و خاستگاه آن فرهنگ آن کشور و ناحیه و … است. مثلها نیز مانند داستانها و حکایتهای فارسی سرشار از اخلاق و نکات پندآموز است. ما بر آن هستیم که ضربالمثلها و داستان و ریشه و کاربرد آنها را بیاوریم تا هم یادآوری باشد و هم استفاده از آنها رواج بیشتری بگیرد.
کاربرد و مشابه ضربالمثل «آدم نمیداند به کدام سازش برقصد» و «آدم ناشی، سرنا را از سر گشادش میزند» را امروز میخوانیم.
مثلِ آدم نمیداند به کدام سازش برقصد
توضیح:
حرکات رقصنده باید به آهنگ نوازنده، هماهنگ باشد. وقتی نوازنده آهنگ مشخصی را ننوازد و هر لحظه نوایی ساز کند، تکلیف هم معلوم نیست. قدیم در مراسم چند ساز کنار هم ارکستر گروههای جشن و سرور را تشکیل میدادند. دهل بود، سرنا بود، گاهی تار بود و … اگر این سازها با هم هماهنگ بودند که هیچ، کسانی که در وسط مشغول رقصیدن بودند کار آسانی داشتند اما اگر کسانی که ساز میزدند با هم هماهنگ نبودند، دیگر مشخص نبود که آن فرد قرار است به کدام ساز برقصد و با کدام ساز خودش را هماهنگ کند.
کاربرد:
دربارۀ کسی که هر لحظه حرفی میزند و خواستهای دارد و همیشه تغییر رأی میدهد و به هیچ چیزی راضی نیست، میگویند: «آدم نمیداند به کدام سازش برقصد»
مثلِ آدم ناشی، سرنا را از سر گشادش میزند
توضیح:
سرنا نوعی ساز بادی است که از یک لولۀ بلند تشکیل شده است. یک سر این لوله، گشادتر و یک سر آن، تنگتر است. وقتی از قسمت تنگ لوله دمیده شود، از سمت دیگر آن صدا به گوش میرسد؛ اما اگر از قسمت گشاد لوله بدمند، صدایی درنمیآید.
کاربرد:
1- این مثال دربارۀ کسی به کار میرود که به دلیل ناآشنایی و نداشتن مهارت در کاری، آن را اشتباه انجام میدهد و باعث خرابکاری و خنده میشود.
2- همچنین در مورد کسانی گفته میشود که کارها را به شیوۀ درست پیش نمیبرند و مایۀ زحمت خود و دیگران میشوند.
مشابه:
لقمه را از پشت سر به دهان میبرد.