درس خواندن برای زنان در طول تاریخ ایران همیشه موضوع مهمی بوده است. برای تحقق این امر بسیاری از خیراندایشان مکاتب و مدارسی وقف کرده اند. زهره خانم و نوش‌آفرین خانم از موسسان نخستین مدرسه دخترانه در محله طرشت تهران هستند.
مدرسه آنلاین – قصه راه‌اندازی مدرسه و باسواد شدن بچه‌های محله طرشت با نام زنانی گره خورده است که همه هم‌وغمشان رشد و تعلیم بچه‌های طرشت بود. این مکتب‌خانه‌ها را زنان مدیریت می‌کردند
چه‌های طرشت قبل از اینکه مدرسه‌دار شوند و پشت نیمکت‌های چوبی بنشینند به مکتب می‌رفتند؛ مکتب‌خانه عالم‌خانم، عزراخانم، صغراخانم‌هایی که اتفاقا جاری هم بودند و رقیه‌خانم. مکتب‌خانه‌های طرشت را زنان مدیریت می‌کردند و دختر و پسربچه‌ها در آن درس قرآن و نماز می‌خواندند.
زهرا تیموری، متولد ۱۳۳۴، بانوی طرشتی، که سال‌ها مدیریت مدرسه حسنیه و نوش‌آفرین‌خانم طرشت را بر عهده داشت می‌گوید: «بچه‌های طرشتی اول به مکتب‌خانه می‌رفتند تا اینکه بانو نوش‌آفرین نخستین مدرسه طرشت را درمقطع دبستان وقف کرد. این مدرسه دولتی بود و دختر و پسر آنجا درس می‌خواندند. یادم می‌آید والدینم اجازه رفتن به مدرسه نوش‌آفرین‌خانم را به من ندادند. البته بسیاری از دختران طرشت این اجازه را دریافت نکردند، چون این مدرسه اسلامی نبود. بعدها خاله‌ام به نام «فرح زهره» یک مدرسه در خانه‌اش راه‌اندازی کرد و من و دیگر دخترانی که شرایطمان یکسان بود آنجا مشغول درس خواندن شدیم. کمی بعدتر زهره‌خانم نخستین مدرسه ملی طرشت را که به جامعه تعلیمات اسلامی وابسته بود بعد از انقلاب راه‌اندازی کرد و اسمش را دبستان حسنیه گذاشت. زهره‌خانم مدرسه راهنمایی را هم راه‌اندازی کرد. مدرسه حسنیه هنوز هم فعال است. بعد از انقلاب مدرسه نوش‌آفرین‌خانم به مدرسه شهید فرهاد حسین‌مردی تغییر نام داد. شهید فرهاد حسین‌مردی نخستین شهید مفقودالاثر طرشت بود. این مدرسه در دو نوبت دخترانه و پسرانه فعال بود که همچنان درهایش به روی دانش‌آموزان باز است.»
زهرا تیموری، از نخستین دانش‌آموزان مدرسه حسنیه طرشت، بعدها به‌عنوان مدیر مدرسه به کار خود ادامه داد. او می‌گوید: «۱۶ سال در مدرسه حسنیه و ۴ سال نیز در مدرسه فرهاد حسین‌مردی مدیر مدرسه بودم. یادم می‌آید در مدرسه حسین‌مردی یا همان نوش‌آفرین‌خانم که یکی از واقفان بزرگ غرب تهران بود، وقتی پنجره مدرسه را باز کردم، پنجره به دلیل فرسودگی افتاد. از همان روز به فکر پیگیری نوسازی مدرسه افتادم و از اوقاف اعتبار گرفتم. در جوار مدرسه زمینی خالی بود که آن زمین هم وقف بود. خوشبختانه تلاش‌هایم نتیجه داد و آنجا دبیرستان حسنیه را ساختیم.»
منبع: سمیراباباجانپور/همشهری
