نعل وارونه میزنند تا دیگران را بفریبند …

ضرب المثل ها بخشی از شناسنامۀ یک ملت هستند و در همۀ کشورها و زبان ها رواج دارند. امروزه به دلیل کاهش مطالعه و افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی از ضرب المثل ها کمتر استفاده می شود. ضرب المثل ها در باروری زبان نیز سهم مهمی دارند و فراموشی آنها زبان را لاغر و لاغرتر می کند.

ما در مدرسه آنلاین _ بر آن هستیم که ضرب المثل ها و داستان و ریشۀ آنها را بیاوریم تا هم یادآوری باشد و هم استفاده از آنها رواج بیشتری بگیرد.

داستان، کاربرد و شاهد مثال‌هایی از ضرب المثل «نعل وارونه زدن.» را با هم می خوانیم.

داستان:

ضرب المثل قدیمی « وارونه زدن » یا « نعل وارونه زدن»، ریشه در نوعی حیله جنگی دارد.

در زمان‌‏های قدیم که نیروی سواره نظام نقش مهمی را در جنگ‌‏ها و ارتش دارا بود، هر وقت گروهی سواره به مقصدی رهسپار می شد، سواران نعل اسبان خود را وارونه می‌‏کوبیدند.

دلیل آن این بود که دشمنان آنان گمراه شوند. یعنی برای مثال اگر سواره‌‏ها از شمال به جنوب رفته بودند، دشمنان آنان که می‌‏خواستند از روی رد نعل اسب ها مسیر را شناسایی کنند، اشتباه می کردند و فکر می‌‏کردند اسب‌‏سوارها از جنوب به شمال رفته‌‏اند.

این تعبیر از میدان جنگ به فرهنگ عامه سرایت کرد و حالا هم هرگاه کسی رقیبش را با حیله فریب می‌‏دهد، می‌‏گویند نعل وارونه زده است.

شاهد مثال از شعرهای قدما

این مثل در شعر برخی شاعران نیز دیده می‌شود:

تا نشان سُم اسبت گم کنند

ترکمانا، نعل را وارونه زن

(قاآنی)

من کی‌ام؟ گفتی که گویم خاک نعلین منی

ماه من تا چند نعل باژگونه می‌زنی؟!

(کمال خجندی)

کاربرد:

۱- یعنی با فریب و نیرنگ، کسی را گمراه ساختن.

۲- به کسانی می گویند که همیشه دنبال نقشه کشیدن برای دور کردن ذهن‌ها از خطای خویش هستند.

۳- این ضرب المثل را برای افراد منافق، خطاکار و دشمنان به کار می برند زیرا کسی که کار خطایی انجام نداده باشد هرگز در پی گمراه کردن دیگران نمی رود.

۴- این ضرب المثل یک نوع جنگ نرم را نشان می دهد؛ زیرا در ظاهر، چیز فراهم است و افراد به دنبال راهی می روند که واضح و بی عیب است ( طبق رد پاهای اسب) اما غافلند که در پس این کار هیچ مقصد درستی در پیش نیست و آخر هم مجبورند به راه خودشان برگردند (زیرا نعل اسب برعکس بوده) اما همانطور که این افراد سرگرم راه رفتن اشتباه هستند، دشمن به هدف خود رسیده است. (دزد فرار کرده)