شرح فال حافظ؛ منم که دیده به دیدار دوست کردم باز
همۀ ما ایرانیان همواره در طول تاریخ به ادبیات و به‌خصوص شعر علاقه‌مند بوده‌ایم و البته بسیاری از ما خود اهل ذوقیم و دستی بر آتش شعر و ادبیات داریم. شعر همیشه بر نثر پیشی داشته و اقبال عمومی به آن بیشتر بوده است. در این میان حافظ برای ما جایگاه ویژه‌تری دارد.
مدرسه آنلاین– ما در اینجا قصد کرده‌ایم هر از گاهی تفألی به خواجۀ شیراز بزنیم و غزلی را که حافظ برایمان انتخاب کرده به دیدۀ پرمهر شما تقدیم کنیم.
غزل‌های روح‌نواز حافظ همدم لحظه‌های تنهایی، همنشین اوقات دلتنگی و مجلس‌آرای شب چله‌‌‌های ماست. با آن فال می‌گیریم و گفته‌ها و نصایح شاعر شیراز دل می‌سپریم و به لسان غیبش ایمان داریم. حافظ از آن شاعرانی است که نه تنها خواص و متخصصان ادبیات زیبایی‌ها و لطافت‌های ادبی شعرش را بررسی می‌کنند و شاعران برای پرورش طبع به سراغش می‌روند بلکه عموم مردم از هر رشته و حرفه‌ای که باشند آن را دوست دارند و با غزل‌هایش زندگی می‌کنند و گره از پیشانی می‌گشایند.
امروز تفألی به حافظ زدیم و این غزل آمد که به شما تقدیم می‌کنیم:
منم که دیده به دیدار دوست کردم باز چه شکر گویمت ای کارساز بنده نواز
نیازمند بلا گو رخ از غبار مشوی که کیمیای مراد است خاک کوی نیاز
به یک دو قطره که ایثار کردی ای دیده بسا که بر رخ دولت کنی کرشمه و ناز
طهارت ار نه به خون جگر کند عاشق به قول مفتی عشقش درست نیست نماز
غَرَض کِرشمهٔ حُسن است ور نه حاجت نیست جمالِ دولتِ محمود را به زلفِ ایاز
ز مشکلات طریقت عنان متاب ای دل که مرد راه نیندیشد از نشیب و فراز
در این مقام مجازی به جز پیاله مگیر در این سراچۀ بازیچه غیر عشق مباز
اگر چه حسن تو از عشق غیر مستغنیست من آن نیم که از این عشقبازی آیم باز
چه گویَمَت که ز سوزِ درون چه می‌بینم ز اشک پُرس حکایت که من نیَم غَمّاز
غزل سُرایی ناهید صرفه‌ای نَبَرَد در آن مَقام که حافظ برآورد آواز
معنای لغات، عبارات و ابیات دشوار:
دیدار: ملاقات، چهره و صورت
بیت دوم: خاک کوی معشوق که بر چهرۀ عاشق نیازمند نشسته نباید شسته شود، زیرا این خاک به مثابه اکسیری است که مراد او را حاصل می‌کند.
ایثار کردن: عطا کردن، بخشیدن.
غرض کرشمۀ حسن است: مقصود جلوۀ حسن و جمال است.
مرد راه: کسی که سفر کرده و آزموده باشد.
غمّاز: سخن‌چین
ناهید: ستارۀ زهره است که آن را مطربۀ فلک نیز نامیده‌اند و ستارۀ هنرمندان و اهل ذوق است.
صرفه‌ای نبرد: سودی نکند، جلوه‌ای ندارد.
