ضرب المثل جالب آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی
ضرب المثلها عبارتهای کوتاه و پرمعنایی هستند که ریشه در فرهنگ هر کشور و جامعهای دارند و در همۀ زبانها هم وجود دارند.
مدرسه آنلاین _ مثلها باعث میشود که در کمترین زمان منظورمان را با استفاده از تعداد کمی از کلمات به طرف مقابل برسانیم. از طرفی خیلی از حرفها را نمیتوانیم به صورت رک و مستقیم بزنیم، ضربالمثلها باعث میشوند تا بتوانیم به راحتی با استفاده از دو پهلو حرف زدن حرفمان را بزنیم. ضربالمثلها در همۀ زبانها استفاده میشود و خاستگاه آن فرهنگ آن کشور و ناحیه و … است. مثلها نیز مانند داستانها و حکایتهای فارسی سرشار از اخلاق و نکات پندآموز است. ما بر آن هستیم که ضربالمثلها و داستان و ریشه و کاربرد آنها را بیاوریم تا هم یادآوری باشد و هم استفاده از آنها رواج بیشتری بگیرد.
امروز ریشه و کاربرد ضرب المثل «آفتاب همیشه پشت ابر نمیماند.» و «آفتابه لگن هت دست، شام و ناهار هیچی.» را توضیح میدهیم.
ضرب المثل آفتاب همیشه پشت ابر نمیماند
کاربرد:
اگر بخواهیم تأکید کنیم که حقیقت پنهان نمیماند و یک روز خودش را آشکار میکند یا بخواهیم به کسی هشدار بدهیم که دست از دوز و کلک بردارد؛ چون خلاصه روزی رسوا خواهی شد، میگوییم: «آفتاب همیشه پشت ابر نمیماند.»
مشابه:
آفتاب را نتوان زیر سبد پنهان کرد.
ضرب المثل آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی
توضیح:
در قدیم هنگامی که برای ناهار یا شام میهمانی دعوت میکردند، قبل و بعد از غذا، آفتابهای را پر از آب میکردند و میهمان سر سفره دستهایش را با آب آن میشست. اینکار به منظور احترام گذاشتن به میهمان انجام میشد و نشان از ثروتمند بودن صاحبخانه داشت.
کاربرد:
1- دربارۀ کسانی گفته میشود که از اسباب و لوازم گرانبها و باشکوه استفاده میکنند؛ اما در اصل، فقیر و بیچیز هستند.
2- همچنین دربارۀ کسانی است که به جای پرداختن به اصل موضوع، به چیزهای فرعی بیشتر اهمیت میدهند.
3- هنگامی که ظاهرسازی در کاری، بیشتر از توجه به خود موضوع باشد، یا برای مقصودی بیاهمیت و کمارزش، هزینههای بسیاری شود، میگویند: «آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی.»
منبع: فوت کوزهگری مصطفی رحماندوست