انواع معرفه به زبان ساده با مثال
امروز فضای مجازی و بستر اینترنت به یکی از مراجع مهم برای دانش آموزان تبدیل شده است تا با مراجعه به آن پاسخ بسیاری از پرسش های خود را بیابند.
تحریریۀ مدرسه آنلاین تلاش می‌کند تا در این بخش اطلاعات به روز و مستندی را پیرامون موضوعات درسی تهیه و در اختیار کاربران فضای مجازی قرار دهد.
امروز دربارۀ انواع معرفه در عربی می‌خوانیم.
الف و لام معرفه‌ساز
یک راه مرسوم برای تغییر اسم نکره به معرفه این است که به ابتدای آن «ال» معرفه‌ساز اضافه و تنوین انتهایی آن را به یکی از حرکات آوایی (–َ–ِ—ُ–) تغییر بدهیم. در جدول زیر نمونه‌هایی از این تغییرات را مشاهده می‌کنید.
نحوۀ تبدیل اعراب اسم نکره به معرفه با «ال»
کلمه صورت معرفه کلمه
کتاب الکتابَ، الکتابِ، الکتابُ
سیارة السیارةَ، السیارةِ، السیارةُ
رجل الرجلَ، الرجلِ، الرجلُ
مدینة المدینةَ، المدینةِ، المدینةُ
در چنین حالتی برای توضیح اعراب کلمه می‌گویم: «اسم، معرفه به ال».
گاهی‌اوقات می‌توان بدون گذاشتن «ال» بر سر یک اسم نکره آن را به معرفه تبدیل کرد.
نکته: برای معرفه ساختن بدون اضافه کردن «ال» باید اسم نکره را به یکی از شش معرفه بالا اضافه کرد تا از آنها «معرفه به اضافه» ساخت.
معرفه به ضمیر «مضمر»
در مبحث معرفه به ضمیر هدف اضافه‌کردن یکی از ضمایر متصل به اسم نکره است تا از آن یک اسم معرفه بسازد. در زیر انواع ضمایر متصل و ضمایر منفصل را مشاهده می‌کنید.
ضمایر منفصل ضمایر متصل
هو ه
هما هما
هم هم
هی ها
هما هما
هنَّ هنَّ
أنتَ کَ
أنتما کما
أنتم کم
أنتِ کِ
أنتما کما
أنتن کنَّ
أنا ی
نحن نا
نحوۀ تغییر اسم نکره به معرفه به ضمیر
نکره ضمیر-معرفه معرفه به ضمیر
کتابٌ أنا-ی کتابی
سیارةٌ هی- ها سیارتُها
مدینة نحن- نا مدینتًنا
همان‌طور که در مثال‌های بالا دیدید با اضافه شدن ضمیر متصل به اسم نکره، ابتدا تنوین آن حذف و ضمیر به انتهای کلمه چسبید و آن را از اسمی با مرجع نامشخص به اسمی با مرجع معلوم و معرفه تبدیل کرد.
نکته: در چنین حالتی برای توضیح اعراب کلمه می‌گوییم: «اسم، معرفه به ضمیر (صیغه ضمیر)»
«مدینتًنا- اسم معرفه به «نا» ضمیر متصل متکلم مع‌الغیر»
معرفه به عَلَم
اسم علم در عربی همان اسم خاص در فارسی است که با وجود تنوین گرفتن همواره و همیشه معرفه است. به همین خاطر اگر به اسم نکره‌ای اضافه شوند آن را به «معرفه به اسم علم» تبدیل می‌کند. برای فهم بیشتر این مورد به مثال‌های زیر توجه کنید.
نکره معرفه ترکیب اضافی معرفه
کتابٌ سعید کتابُ سعید
سیارةٌ زینب سیارةُ زینبً
مدینةٌ تهران مدینةُ تهران
معرفه به اسم اشاره
اسم اشاره یکی از اسامی همواره معرفه در زبان عربی است. در ترکیب معرفه به اضافه هم مثل موارد بالا، در شرایطی که یک اسم نکره در جمله به یک اسم اشاره اضافه شود، تبدیل به اسم معرفه می‌شود. برای درک بهتر این نکته بهتر است به مثال‌های زیر دقت کنید.
نکره معرفه ترکیب اضافی اسم اشاره
کتابٌ هذا کتابُ هذا الولد
سیارةٌ هذه سیارةُ هذه المرأة
مدینةٌ هولاء مدینةُ هولاء رجال
دو اسم اشارۀ «هولاء» و «اولئک» برای مذکر و مونث به صورت یکسان به کار می‌رود.
نکته: هر گاه بعد از اسم اشاره کلمه‌ای بیاید که الف و لام داشته باشد، اسم اشاره را به صورت مفرد ترجمه می‌کنیم.
هولاء الطلاب نظیفون. این دانش‌آموزها پاکیزه هستند.
اما اگر کلمه بعد از اسم اشاره بدون الف و لام باشد، آن را در صیغه‌ای که استفاده شده به صورت مفرد، مثنی یاجمع ترجمه می‌کنیم.
هولاء طلابٌ نظیفون. اینها دانش‌آموزان پاکیزه‌ای هستند.
معرفه به موصول
اسم‌های موصول همگی معرفه هستند. دو نوع اسم موصول داریم. نوع اول، اسامی موصول عام هستند که عبارتند از : «من» به معنی «کسی که..» و «ما» به معنی «چیزی که..». به جمله‌ای که بعد از اسم موصول بیاید صله موصول می‌گویند. این دو اسم موصول برای تمامی کلمات، صرف نظر از تعداد آنها در مفرد، مثنی یا جمع بودن استفاده می‌شود.
نوع دوم اسامی موصول، اسامی موصول خاص هستند که با در نظر گرفتن تعداد یک کلمه نحوه و نوع استفاده آنها در جمله فرق می‌کند. مثلا برای مفرد مونث از یک اسم موصول خاص و برای جمع مذکر از موصول خاص مختص به خودش استفاده می‌کنیم. در زیر اسامی موصول خاص به تفکیک جنس و تعداد نوشته شده است.
مذکر مونث نوع
ألذی ألتی مفرد
أللذان- أللذین أللتان- أللتین مثنی
ألذین أللاتی جمع
نکته: اگر یک کلمه نکره قبل از جمله‌ای قرار بگیرد که ابتدای آن با یکی از موصولات آغاز شده باشد، آن کلمه از حالت نکره بودن خارج و به اسم معرفه تبدیل می‌شود.
به مثال‌هایی که در زیر آمده توجه کنید.
نکره معرفه معرفه به موصول
کتابٌ ألذی کتاب ألذی فی الصف
سیارةٌ ألتی سیارة ألتی فی الشارع
مدینةٌ ألذین مدینة ألذین یدرسون فی الجامعه
در تمامی مثال‌های بالا تمامی اسم‌هایی که موصول به آنها اضافه شده از حالت نکره در آمده و معرفه شده‌اند.
معرفه به ال
پیشتر توضیح دادیم که یکی از نشانه‌های معرفه بودن اسم وجود «ال» بر سر آن است. اسم یا باید ال داشته باشد یا تنوین. داشتن هر دوی اینها با هم امکان‌پذیر نیست.
نکته: در شرایطی که یک اسم نکره به اسم معرفه به ال اضافه شود، آن کلمه هم معرفه می‌شود.
برای درک بیشتر به مثال‌های زیر توجه کنید.
نکره معرفه معرفه به ال
کتابٌ المعلم کتاب المعلم
سیارةٌ الرجل سیارة الرجل
مدینةٌ العلماء مدینة العلماء
معرفه به اضافه
حالا شرایطی را در نظر بگیرید که در آن یک اسم نکره به یکی از ترکیبهای معرفه بالا (یعنی معرفه به ضمیر، معرفه به اسم اشاره، معرفه به اسم موصول و معرفه به ال) اضافه شود. در این حالت، آن اسم نکره هم معرفه به اضافه محسوب می‌شود.
به عنوان مثال در ترکیب اضافی «دفترُ تلمیذُ الصف» کلمه دفتر، معرفه به اضافه است چون به تلمیذ اضافه شده است. کلمه تلمیذ هم به الصف که معرفه به ال است اضافه شده. در نتیجه ترکیبی این چنینی می‌سازند «معرفه به اضافه+ معرفه به اضافه+ معرفه به ال». برای فهم بیشتر این مبحث به مثال‌های زیر توجه کنید.
نکره معرفه معرفه به اضافه
کتابٌ مدرس الریاضیات کتاب مدرس الریاضیات
سیارةٌ صدیقتی سیارة صدیقتی
مدینةٌ طلاب الجامعة مدینة طلاب الجامعة
منبع: فرادرس
