13 آبان روزی است که در آن دانش‌آموزان متعهد و آگاه، بر علیه رژیم پهلوی دست به قیام زدند. شاه در واکنش به این قیام آنان را سرکوب کرد و به خاک و خون نشاند. این روز در تقویم جمهوری اسلامی به عنوان روز دانش‌آموز نامگذاری شده است.
مدرسه آنلاین – یزده آبان یادآور قیام و مبارزۀ دانش آموزان بیدار و متعهد علیه رژیم شاه و استکبار جهانی است. حوادث این روز نشان می‌دهد که قشر دانش‌آموز جامعه با آگاهی بالا در راه رسیدن به اهداف والا و عظیم انقلاب اسلامی تلاش بسیار کردند و در این راه از جان خود نیز گذشتند. در روز سیزده آبان ۱۳۵۷، مردم ایران ۵۶ شهید در راه امام و انقلاب دادند و صدها نفر نیز مجروح شدند.
نامگذاری روز دانش‌آموز
روز دانش‌آموز در ایران مصادف است با ۱۳ آبان هر سال. علت نامگذاری این روز، واقعه کشتار جمعی دانش‌آموزان تهرانی می‌باشد که به نشانه اعتراض به حکومت پهلوی در صبح روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷ در محوطه دانشگاه تهران جمع شده بودند. به منظور گرامی‌داشت این روز، ۱۳ آبان در تقویم جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز دانش‌آموز نامگذاری شده است.
روز ۱۳ آبان چه اتفاقی افتاد
در روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷ دانش آموزان معترض تهرانی در حالی که مدارس را تعطیل کرده بودند، به سمت دانشگاه تهران حرکت کرده و به نشانۀ اعتراض در محوطۀ دانشگاه تهران تجمع کردند. این دانش آموزان پرشور و خداجو که به همراه برخی دانشجویان و گروه‌هایی از مردم تجمع اعتراضی به راه انداخته بودند، هدف تیراندازی مأموران دولت جعفر شریف امامی قرار گرفته و به شهادت رسیدند. این اعتراض با همراهی دیگر قشرهای جامعه نیز همراه بود و با شلیک گاز اشک‌آور و سپس گلوله توسط مأموران حکومتی به مجروحیت و شهادت تعدادی از افراد معترض منجر شد.
نام دیگر روز دانش‌آموز چیست؟
روز ۱۳ آبان علاوه بر روز دانش‌آموز، روز مبارزه با استکبار جهانی نیز نامگذاری شده است. این نامگذاری به دلیل این است که در طول انقلاب حوادث مهمی در این روز اتفاق افتاده و نقش مهمی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی داشته است. در روز ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به دستور آمریکا، مأموران شاه، امام خمینی (ره) را در قم دستگیر کرده و به دستور آمریکا به ترکیه تبعید کردند. در سال ۱۳۵۷ نیز به دنبال اعتراضات دانش آموزان، مأموران رژیم شاه به آنان حمله کرده و تعدادی از دانش آموزان را به شهادت رساندند. همچنین در سال ۱۳۵۸ نیز دانشجویان مسلمان پیرو پیام‌های امام، لانه‌ی جاسوسی آمریکا در تهران را تسخیر کرده و جاسوسان آمریکایی را به گروگان گرفتند. بدین ترتیب مبارزه مردم ایران ابعاد جدیدی پیدا کرد و به همین علت نمایندگان مجلس شورای اسلامی این روز را علاوi بر روز دانش‌آموز به روز ملی مبارزه با استکبار نیز نام گذاری کردند.
دانش آموزان و مبارزه ملی با استکبار
بی گمان، دانش آموزان آگاه و رشید ما در مبارزه با استکبار، همواره نقشی فعّال و فراموش ناشدنی ایفا کرده اند. این عزیزان بودند که در 13 آبان 1357 از آیینه احساس و شعور مردم انقلابی و مسلمان ایران غبار برگرفتند و هویت مسلمانی، خوداتکایی و مبارزه با استکبار را به همگان آموختند. این نوجوانان دانش دوست بودند که با شعارهای کوبنده و مشت های گره خورده، پایه های حکومت مزدور پهلوی را سست کردند و لرزه بر اندام زمام داران کاخ های کفر انداختند.
این جوانان شجاع بودند که با قیام خویش، به مستضعفان آموختند که برای به دست آوردن حقوق از دست رفته خود، باید با ستم گران جهانی بستیزند. اینک و با توجه به آن رشادت ها و حماسه آفرینی ها، بر دانش آموزان ماست که سهم مهمی در مبارزه با استکبار بر عهده گیرند و هم چون گذشته، از پیش گامان این قیام ملّی باشند.
پیام روز سیزدهم آبان
یوم اللّه سیزده آبان، یادآور حماسه‌ها، ایثارها و فداکاری‌های دانش‌آموزان عزیزمان است. این روز باشکوه بدین سبب روز «دانش آموز» نامیده شد، تا خاطرۀ فرزندان دلیر انقلاب برای همیشه جاودان بماند و درسی فراموش ناشدنی برای تمام دانش آموزان در سراسر گیتی باشد که با ابرقدرت های چپاول گر به مبارزۀ بی‌امان بپردازند و عزّت را بر زندگی ذلت بار ترجیح دهند. روز سیزدهم آبان به همه مستضعفان جهان آموخت که بر ضد مستکبران قیام کنند و حقوق از دست رفتۀ خویش را از چنگال استکبار و استعمار بیرون کشند. پیام روز سیزدهم آبان به مسلمانان این است که: تنها در برابر پروردگار جهانیان و مکتب توحید به نماز بایستند و فقط در پیشگاه خدا به کرنش بنشینند و تا همیشه زمان در برابر ظلم و زورگویی ابرقدرت ها سرتسلیم فرود نیاورند.
