ضرب المثل طرف مثل برج زهر مار میمونه، کنایه از چیست؟

ضرب المثل‌ها عبارت‌های کوتاه و پرمعنایی هستند که ریشه در فرهنگ هر کشور و جامعه‌ای دارند و در همۀ زبان‌ها هم وجود دارند.

مدرسه آنلاین _مثل‌ها باعث می‌شود که در کمترین زمان منظورمان را با استفاده از تعداد کمی از کلمات به طرف مقابل برسانیم. از طرفی خیلی از حرف‌ها را نمی‌توانیم به صورت رک و مستقیم بزنیم، ضرب‌المثل‌ها باعث می‌شوند تا بتوانیم به راحتی با استفاده از دو پهلو حرف زدن حرفمان را بزنیم. ضرب‌المثل‌ها در همۀ زبان‌ها استفاده می‌شود و خاستگاه آن فرهنگ آن کشور و ناحیه و … است. مثل‌ها نیز مانند داستان‌ها و حکایت‌های فارسی سرشار از اخلاق و نکات پندآموز است. ما بر آن هستیم که ضرب‌المثل‌ها و داستان و ریشه و کاربرد آنها را بیاوریم تا هم یادآوری باشد و هم استفاده از آنها رواج بیشتری بگیرد.

امروز ریشه و کاربرد ضرب المثل‌ «برج زهر مار بودن» را توضیح می‌دهیم.

ریشۀ ضرب المثل:

به آدم عنق و بد اخم می‌گویند مثل برج زهر مار می‌ماند. برای این تشبیه سه ریشه ذکر کرده‌اند:

۱- ریشۀ اول ریشه نجومی است ، در نجوم ۱۲ برج داریم که بر حرکات ماه بر آسمان اشاره می‌کند، ما بر این اساس نام برج ها بر نام ماه ها تطابق می‌دادند، مثل برج اسد، برج حوت، برج عقرب و … ما همچنین ما که سری صور فلکی هم داریم که شکل‌هایی است که از ترکیب چند ستاره ساخته شده و برای نشانه‌گذاری در آسمان ساخته می‌شود. صورت فلکی مار داریم اما برج زهر مار نداریم، می‌گویند برج زهرمار طعنه‌ای است برای آن که شبیه صوری فلکی شده‌ای که می‌خواهد نیش بزند.

۲- روایت دیگری هست که می‌گوید در قدیم یکی از راه‌های درآمد گرفتن مار از صحرا و فروختن زهر آنها بود. برای این که این مارها به کسی صدمه نزد، آنها را در برجی جمع می‌کردند. این برج آن قدر خطر ناک بود که کسی جرأت نزدیک شدن به آن را نداشت، مثل کسی که خشمگین یا عبوس است و کسی دوست ندارد نزدیک آن شود.

۳- سومین ریشه، خود مار است. مار وقتی می‌خواهد کسی را نیش بزند، چنبره می‌زند و شبیه یک برج می‌شود تا حمله کند و زهر خود را وارد بدن حیوان مقابل کند. وقتی مار برج می‌سازد و چنبره می‌زند یعنی آماده حمله است، مثل آدمی که قیافه می‌گیرد!

کاربرد:

۱- معمولا این اصطلاح را برای کسی به کار می برند که بسیار بداخلاق است و با شنیدن هر سخنی سریع واکنش تند و پرخاشگرانه ای از خود نشان می دهد؛ همچون ماری که قرار است نیش بزند و زهر خود را بریزد!

۲- در این ضرب المثل، آدم بداخلاق به ماری تشبیه شده است که می‌خواهد کسی را نیش بزند. شاید وجه نامگذاری آن به این دلیل باشد که در قدیم وقتی مارهای سمی را در صحرا می‌گرفتند، آن را درون جایی شبیه برج می‌گذاشتند تا از آن خارج نشده و به کسی آسیب نزند.

برج زهرمار بودن کنایه از چیست؟

این مثل کنایه از آدم بسیار اخمو و عبوس و ترشروی است.