از اولین مدرسه ی دخترانه ی ایران و بانی آن چه میدانید؟+ عکس
شاید بتوان گفت مدرسه نخستین جایی است که ما در آن آموختن علم را به طور رسمی آغاز می‌کنیم. جایی که چگونه درس خواندن در آن سرنوشت ما را رغم می‌زند و ما را آمادۀ ورود به دانشگاه و رشتۀ خاص و یا هنر و یا رها کردن درس و بحث و علم می‌کند.
مدرسه آنلاین – شاید بسیاری از ما ندانیم، اما نخستین مدرسۀ دخترانه در ایران بعد از مشروطه بنا شد. البته پیش از آن برای پسران هم مدارس به ندرت یافت می‌شد و غالباً رغبتی نداشتند فرزندانشان به مدرسه بروند و از این رو تأسیس به ویژه برای دختران با مخالفت‌های زیادی روبرو می‌شد.
به نقل از برترین‌ها پس از انقلاب مشروطیت گفتگوهایی بین نمایندگان صورت گرفت. پاره‌ای از آنان چون ناظم‌الاسلام از تأسیس مدارس دخترانه حمایت کردند و گفتند: «در تربیت بنات و دوشیزگان وطن بکوشیم و به آن‌ها لباس علم و هنر بپوشیم، چون تا دخترها عالم نشوند، پسرها به خوبی تربیت نخواهند شد.» در جواب وی میرزا سید محمد صادق رئیس مدرسه اسلام گفت: «چیزی که مانع احداث مدرسه دخترانه است نبودن ادارۀ نظمیه و نداشتن پلیس مرتب است. فرضاً که منع را بردارند، با جوانان جاهل و اشخاص عذب و بی‌لجام چه کنیم؟ باید نخست ادارۀ پلیس و نظمیه را مرتب کنیم تا در موقع لزوم از دختران حمایت کنند و دیگر آنکه معلم مردانه نمی‌توان برای دختران آورد. پس باید به فکر معلم زنانه باشیم.»
با تمام دشواری‌ها، پس از بالا رفتن سطح آگاهی‌های جامعه و احساس ضرورت ایجاب مدارس دخترانه، پنج نفر از بانوان دلسوز ایرانی دست به کار شدند و به تأسیس اولین مدارس دخترانه ایران اقدام کردند.
طوبی آزموده مؤسس دبستان ناموس و نیز نخستین دبیرستان دخترانه در تهران، از پیشگامان جنبش زنان در ایران بود. طوبی آزموده در ۱۲۵۷ شمسی در خانواده‌ای از طبقه متوسط در تهران به دنیا آمد. پدر وی میرزا حسن خان سرتیپ فردی باسواد و ارتشی بود. وی در خانه نزد آموزگاران سرخانه به تحصیل پرداخت و بعد از ازدواج نیز نزد معلمان خصوصی به آموختن فارسی و فرانسه و عربی ادامه داد. در ۱۴ سالگی به ازدواج مردی نظامی درآمد اما زود جدا شدند. طوبا پس از جدایی چند سال درس خواند و به آموختن علوم مختلف مشغول شد.
در سال‌های پس از انقلاب مشروطه باسواد شدن زنان و تحصیل علم دختران از مهم‌ترین خواسته‌های جنبش زنان ایران بود و اینچنین بود که تلاش‌ها برای تأسیس مدرسۀ دخترانه آغاز شد. طوبا آزموده به تأسیس مدرسه و آموزش دختران همت گماشت و مدرسۀ جدیدی را تحت عنوان دبستان دخترانۀ ناموس در سال ۱۲۸۶ در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) و نزدیک چهار راه حسن‌آباد تأسیس کرد و به این سبب، نام او ماندگار شد. او توانست در مدتی کوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش دستگاه برساند و در سال ۱۲۹۳، یعنی ۸ سال پس از تأسیس اولین مدرسه، ۳۴۷۴ دختر دانش‌آموز را جذب این مدارس کند. آزموده، این مدارس را به صورت یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس متوسطه کامل و کانون پرورش دختران متجدد درآورد. به عبارت دیگر اگر میرزا حسن رشدیه بنیانگذار مدارس کنونی پسرانه است، طوبا آزموده را نیز باید بنیانگذار مدارس دخترانهٔ کنونی دانست. 
جالب است که بدانید اولین مدرسۀ دخترانه را بی‌بی‌خانم استرآبادی با نام «دبستان دوشیزگان» در سال ۱۲۸۵ (یک سال قبل از مدرسۀ ناموس) در تهران تأسیس کرده بود اما این مدرسه به خاطر کارشکنی‌های بسیار، مدت کوتاهی توانست به کار خود ادامه بدهد اما دبستان ناموس کم کم به قدری توسعه یافت که توانست به یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس تهران تبدیل بشود و تا پایان دوره دبیرستان هم دختران را آموزش دهد. سال ۱۳۰۷، اولین گروه دختران از این مدرسه مدرک دیپلم گرفتند؛ توران آزموده فخرعظمی ارغنون، بی‌بی‌خانم خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و مهرانور سمیعی اعضای این گروه بودند. اما این تنها کار خانم آزموده نبود؛ برای او سواد آموزی زنان مسن‌تر هم مهم بود و به همین خاطر کلاس‌های اکابر را برای آموزش سواد به این زنان برپا کرد. طوبا آزموده در اول مهر ۱۳۱۵ در سن ۵۸ سالگی در تهران از دنیا رفت. بعد از فوتش مدرسۀ ناموس را تا سال‌ها «طوبی مشکوه نفیسی» مدیریت کرد و در سال ۱۳۱۹ به وزارت فرهنگ واگذار شد. نام مدرسه ناموس بعدها به «دبیرستان شهناز» تغییر کرد.
یکی از دانش آموختگان مدرسۀ ناموس مهری‌ماه فرمانفرماست. وی در خاطرات خود نوشته است: «مدرسۀ ناموس یکی از اولین دبستان‌های دخترانه تهران به شمار می‌رفت و توسط خانم ایرانی که می‌گفتند شوهرش را در جوانی از دست داده بنیانگذاری شده بود…شاگردان زیادی در آن مدرسه آموزش می‌دیدند. مرا به کلاس چهارم بردند. در حیاط بزرگ مدرسه درخت‌های کاج بلندی قرار داشت… کلاس چهارم اتاق کوچک چهارگوشی بود که روشنایی خود را از بالای یک پنجره می‌گرفت. نیمکت های باریکی در آن گذاشته شده بود.»
غیر از مدارس پرورش و ناموس، طوبی آزموده مدارس تربیت( ۱۲۸۷ ش) و تربیت نوامیس را نیز (خرداد ماه۱۳۰۱ ش) تأسیس کرد.
الان دولت سیزدهم می گوید کار من بوده اولین مدرسه ،دولت قبل نتوانست.
طوبی آزموده ،شیر زن دلاور ایرانی ،زن بزرگ
نامش تا ابدجاودان