ماجرای این ضرب‌المثل‌های بامزه از چه قرار است؟
ضرب المثل‍‌ها بخشی از شناسنامۀ یک ملت هستند و در همۀ کشورها و زبان ها رواج دارند. امروزه به دلیل کاهش مطالعه و افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی از ضرب المثل ها کمتر استفاده می شود. ضرب المثل ها در باروری زبان نیز سهم مهمی دارند و فراموشی آنها زبان را لاغر و لاغرتر می کند.
ما در مدرسه آنلاین _ بر آن هستیم که ضرب المثل ها و داستان و ریشۀ آنها را بیاوریم تا هم یادآوری باشد و هم استفاده از آنها رواج بیشتری بگیرد.
داستان، کاربرد و مشابه ضرب المثل «آه ندارد با ناله سودا کند.»، «آیینه‌داری در محلۀ کوران»، «آیینه دست کور می‌دهد.»، را با هم می خوانیم.
مثل آه ندارد با ناله سودا کند
توضیح:
برای خرید یا فروش چیزی باید آن را با پول یا چیز دیگری که ارزشی برابر با آن کالا داشته باشد، عوض کرد. به این کار، سودا یا خرید و فروش گفته می‌شود.
کاربرد:
وقتی کسی آنقدر فقیر باشد که برای کسب و کار و گذراندن زندگی، هیچ چیز نداشته باشد، می‌گویند: «آه ندارد که با ناله سودا کند.»
مشابه:
آه در بساط ندارد.
فرشش زمین، لحافش آسمان است.
از بی‌کفنی زنده است.
معنای لغت:
سودا: خرید و فروش
ضرب‌المثل آیینه‌داری در محلۀ کوران:
توضیح:
آیینه در فرهنگ ایرانی نشانۀ روشنی، درخشندگی، پاکی و خوشبختی است. به خاطر همین در بسیاری از مراسم ایرانی از آیینه استفاده می‌شود. مراسمی مانند عقد، بدرقۀ مسافر، ورود به خانۀ جدید و … در قدیم آیینه‌داری نیز یکی از مشاغل رایج بود. آیینه‌داران در مجالس و میهمانی‌ها دوره می‌گشتند یا هنگام بردن جهاز عروس، در حالی که آیینه در دست داشتند، پیشاپیش حرکت می‌کردند.
کاربرد:
1- وقتی انجام کاری بی‌نتیجه و بیهوده باشد از این مثل استفاده می‌شود.
2- همچنین وقتی کسی کاری را برای گروهی انجام دهد که قدر آن را نمی‌دانند و ارزش آن را درک نمی‌کنند، از این مثل استفاده می‌شود.
مشابه:
آیینه‌داری در مجلس کوران.
وسمه بر ابروی کور!
مثل آیینه دست کور می‌دهد
کاربرد:
هنگامی که چیزی گرابنها یا ارزشمند در اختیار کسی باشد که قدر و اهمیت آن را نداند یا اصلاً به کارش نیاید، به طعنه از این مثل استفاده می‌شود.
مشابه:
آیینه به دست زنگی.
سیب سرخ به دست چلاق.
چماق به دست چلاق.
سر کچل شانه نمی‌خواهد!
وسمه بر ابروی کور.
منبع: فوت کوزه‌گری، اثر مصطفی رحماندوست.
