کشف و استخراج معادن وظایف رشته مهندسی معدن
یکی از رشته های زیر گروه ریاضی فیزیک رشتۀ مهندسی معدن است که علاقه مندان پس از کسب رتبۀ قبولی می توانند آن را در دانشگاه ادامه دهند.
مدرسه آنلاین–رشته مهندسی معدن پیرامون آموزش مکانیک سنگ، زمان‌شناسی ساختمانی، ژئوفیزیک، زمین‌شناسی معدنی، عملیات حفاری و آتش باری به منظور خرد کردن سنگ، بارگیری و سنگ‌شکنی است. در اینجا به معرفی رشتۀ مهندسی معدن، دروس، آیندۀ شغلی و … می پردازیم.
رشته مهندسی معدن
رشته مهندسی معدن یکی از زیرمجموعه های گروه آزمایشی ریاضی – فیزیک است و به علت شرایط سخت کار در معدن جزء 10 حرفه دشوار جهان شناخته می شود. رشته مهندسی معدن مجموعه ای از دانش ها و علوم و فنون است که ناظر به همه بخش های کار در معدن شامل جستجو، اکتشاف، تاسیس معدن، استخراج، تهیه، و فرآوری مواد معدنی می شود.
هدف از ایجاد رشته مهندسی معدن تربیت متخصصان و مهندسان معدنی است که علاوه بر آشنایی کلی با معدن ها، در زمینه های استخراج معدن، اکتشاف مواد معدنی، مکانیک سنگ و فرآوری مواد معدنی تخصص نسبی را داشته باشند.
مهندسان معدن در معادن و استخراج مواد معدنی فعالیت می کنند. آنها وظیفۀ هماهنگی و نظارت بر کلیه فعالیت های این معدن در مورد حفر، استخراج و انتقال مواد معدنی از معدن را بر عهده دارند. مهندسان معدن در طراحی ، توسعه و آزمایش ماشین ها ، تکنیک ها و فرآیندهای برداشت مواد زمین شناسی تخصص دارند.
زمینه تخصص مهندسی معدن بستگی به نوع سنگ معدن یا مواد مورد استفاده در بهره برداری از جمله فلزات، نفت و گاز، زغال سنگ، الماس و سایر مواد معدنی دارد. کار مهندسان معدن ممکن است مستقر در محل، در سایت یا ترکیبی از هر دو باشد. بیشتر سایت ها را می توان به دو نوع معادن تونل و معادن تقسیم کرد. مهندسان معدن در معادن و استخراج مواد معدنی فعالیت می کنند. آنها وظیفه هماهنگی و نظارت بر کلیه فعالیت های این معدن در مورد حفر، استخراج و انتقال مواد معدنی از معدن را بر عهده دارند. مهندسان معدن در طراحی، توسعه و آزمایش ماشین ها ، تکنیک ها و فرآیندهای برداشت مواد زمین شناسی تخصص دارند.
یک مهندس معدن خوب باید در دروسی نظیر ریاضی و فیزیک قوی باشد. زمین‌شناسی، از حوزه‌های بسیار نزدیک با فعالیت‌های معدنی به شمار می‌رود. بنابراین، یادگیری مبانی زمین‌شناسی عمومی می‌تواند مسیر پیشرفت مهندسان معدن را هموارتر کند.
مهندسی معدن به ترتیب ارتباط بسیار نزدیکی با رشته های مهندسی نقشه برداری، مهندسی زمین شناسی، مهندسی اکتشاف نفت، مهندسی محیط زیست و منابع طبیعی، مهندسی مواد، مهندسی عمران، مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی شیمی و مهندسی صنایع دارد.
رشته مهندسی بدلیل شرایط کاری سخت و چالش‌های متعدد دیگر، برای کسانی مناسب‌تر است که دارای روحیه تسلیم ناپذیری و حوصله و پشتکار در مقابل مشکلات محیط طبیعی و مسائل مهندسی هستند.
گرایش های رشته مهندسی معدن عبارت است از: مهندسی معدن – استخراج، مهندسی معدن – اکتشاف، مهندسی معدن – فرآوری مواد معدنی و مهندسی معدن – مکانیک سنگ.
وظایف مهندس معدن
مسئولیت های اولیه مهندسان معدن در زیر می آید:
• پیمایش و انتخاب مکان برای معدن؛ استفاده از تجهیزات، ابزارها و ماشین آلات ویژه (مانند مته ها ، اسکنرها و کاوشگرها) برای تجزیه و تحلیل و آزمایش اجزای خاک و تعیین وجود ذخایر معدنی.
• مطالعه و تجزیه و تحلیل نقشه های توپوگرافی برای تعیین اینکه آیا استخراج مواد معدنی امکان پذیر است.
• طراحی استراتژی های حفاری و استخراج، برآورد نیروی کار لازم، ماشین آلات، زمان و هزینه های مالی.
• مستند سازی و ارائه گزارش های پروژه و ارائه به کارفرمایان و پیمانکاران.
• برنامه ریزی و نظارت بر پروژه های ساخت و ساز معدن یا معدن.
• نظارت بر استفاده از تجهیزات حفاری برای ساخت تونل.
• اطمینان از رعایت تمام مراحل ایمنی ، تجهیزات اضطراری در آن قرار داده شده و مسیرهای تخلیه به درستی قرار داده شده و تعیین می شوند.
• آزمایش هوا برای گازهای سمی یا خطرناک ، و در صورت لزوم ساخت شفت ها و دریچه های استخراج.
دروس مشترک بین گرایش های مختلف مهندسی معدن
فیزیک، ریاضی، معادلات دیفرانسیل، آمار و احتمالات مهندسی، شیمی عمومی، شیمی فیزیک، محاسبات عددی، برنامه‌نویسی کامپیوتر، نقشه‌کشی صنعتی، دینامیک، استاتیک، اقتصاد معدنی، مقاومت مصالح، مکانیک سیالات، اجزاء ماشین، عملیات نقشه‌برداری، نقشه‌برداری عمومی، زمین‌شناسی عمومی، زمین‌شناسی ساختمانی، زمین‌شناسی اقتصادی، مکانیک سنگ و کانه‌آرایی دروس مشترک بین گرایش های مختلف مهندسی معدن است.
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی معدن در ایران
رشته مهندسی معدن جزء رشته های دشوار به حساب می آید که به دلیل کثرت معادن و ذخایر معدنی در ایران از بازار کار خوبی در بخش های دولتی و خصوصی برخوردار است و با افزایش بهره برداری از معادن و اکتشافت و استخراج معادن جدید، فرصت های شغلی خوبی در آینده برای این مهندسین فراهم می شود.
برخی از اصلی‌ترین مشاغل و صنایعی که فارغ التحصیلان رشتۀ مهندسی معدن می‌تواند در آنها مشغول به کار شوند، عبارت است از: مدیریت معدن، وزارت صنعت، معدن و تجارت، مسئولین فنی معادن، مهندسین مشاور در امور صنایع معدنی و معدنکاری، طراحی معادن روباز و زیر زمینی و طراحی باطله برداری، طراحی روش‌های اکتشافی و پهنه‌بندی‌های اکتشافی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، مهندسین مشاور در زمینه تونل و فضاهای زیر زمینی و طراحی سیستم‌های حفاری.
علاوه بر اینها مهندس های معدن می توانند در زمینه های بسیار گسترده ای مانند اجرای پروژه های سدسازی، طراحی و اجرای فضاهای زیرزمینی مانند تونل، مترو و کانال های انتقال آب، طراحی و اجرای حفاری های سطحی نظیر جاده های کوهستانی، اکتشافات ژئوتکنیکی، صنایع نفت و گاز و در سازمان ها و ارگان هایی نظیر وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت در زمینه ی اکتشاف و حفاری، وزارت نیرو در زمینه ی آب، وزارت راه و ترابری، سازمان های فضایی، سازمان انرژی اتمی در زمینه اکتشاف اورانیوم و … فعالیت کنند. همچنین می توانند فعالیت های گسترده ای در کارهای اجرایی و عمرانی نیز داشته باشند.
