ضرب المثلِ اوضاع کشمشی است!
ضرب المثل ها بخشی از شناسنامۀ یک ملت هستند و در همۀ کشورها و زبان ها رواج دارند. امروزه به دلیل کاهش مطالعه و افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی از ضرب المثل ها کمتر استفاده می شود. ضرب المثل ها در باروری زبان نیز سهم مهمی دارند و فراموشی آنها زبان را لاغر و لاغرتر می کند.
ما در مدرسه آنلاین_ بر آن هستیم که ضرب المثل ها و داستان و ریشۀ آنها را بیاوریم تا هم یادآوری باشد و هم استفاده از آنها رواج بیشتری بگیرد.
ضرب المثل «اوضاع کشمشی است» را امروز می خوانیم. این ضرب المثل به معنای خراب بودن اوضاع است.
دکتر نوبخت، محقق و نویسندۀ رشتۀ فرهنگ و زبان های باستانی دربارۀ ریشۀ داستانی این ضرب المثل به مدرسه آنلاین گفت: «این اصطلاح زمانی بکار می‌رود که فرد به شرایط سختی دچار شده و امید خلاص ندارد. مثلا مبتلا به مشکل اقتصادی شده و هیچ راه چاره برای کسب مال ندارد و وقتی از او میپرسند اوضاعت چگونه است با غصه میگوید:«خیلی اوضامون کیشمیشه».
اما چرا کشمش و ریشه این اصطلاح کجاست؟
می گویند ملانصرالدین برای اینکه بفهمد چقدر از ماه رمضان گذشته و چقدر مانده در شب اول رمضان تعداد ۳۰ عدد کشمش درون جیب قبایش ریخته و هر شب موقع افطار یک عدد را می خورد و طبعا با شمارش کشمش‌های مانده، می توانست به رفته و ماندل ماه رمضان پی ببرد.
شبی زن ملا اتفاقی دستش را به جیب ملا فرو برده و متوجه کشمش‌ها می‌شود. با خودش می گوید:« بمیرم برات نمی دونستم اینقد کیشمیش دوست داری!»
از سر دلسوزی و محبت همسری، دو مشت کشمش درشت به جیب ملا می ریزد.
فردای آن روز بین دو نماز، مردم از ملا می پرسند که ملا چقدر از ماه رمضان مانده و کی عید فطر است؟
ملایِ از همه جا بی‌خبر، دست به جیب می کند و ناگهان متعجب با انبوه کشمش مواجهه می‌شود. از سر استیصال میگوید:
« والا اگه حساب با حساب کشمش‌ها باشه، امسال عیدی در کار نیست!»
حالا وقتی فردی در شرایط سخت و ناامیدانه گیر افتاده باشد می گویند «اوضاع کیشمیشیه».
